Ελληνικές παροιμίες για τους μήνες: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ιανοθαρτισ |
μ Ανάκληση των αλλαγών 164.215.10.208 (συζήτηση) επιστροφή στην προηγούμενη αναθεώρηση 46.198.113.205 |
||
Γραμμή 2:
==Ιανουάριος==
* Αδελφέ Μιχάλη, τώρα τον Γενάρη, οι δύο ένας γίνονται και ο μοναχός κουβάρι.
* Αρχιμηνιά, καλή χρονιά, με σύγκρυα και παγωνιά.
* Άσπρος Γενάρης, νηστικός ο μεροκαματιάρης.
* Βαρύ το καλοκαίρι βαρύς και ο Γεναροχειμώνας.
* Βροχερός Γενάρης, Αύγουστος νοικοκύρης.
* Γενάρη γέννα το παιδί, Φλεβάρη, φλέβισέ το.
* Γενάρη διαβολόμηνα ποτέ σου μην ξανάρθεις.
* Γενάρη και Φλεβάρη καταβολάδα και ξινάρι.
* Γενάρη καλαντάρη τα κορίτσια σου που τα ‘χεις στα θολόστακτα κρυμμένα.
* Γενάρη μήνα κλάδευε και λίσγο μη γυρεύεις.
* Γενάρη μήνα κλάδευε και το φεγγάρι χέστο.
* Γενάρη μήνα κλάδευε, φεγγάρι μην κοιτάζεις.
* Γενάρη μήνα κλάδευε, φεγγάρι μην ξετάζει.
* Γενάρη πίνουν το κρασί, το Θεριστή το ξύδι.
* Γενάρη, μήνα του Χριστού κι αρχιμηνιά του κόσμου.
* Που να σου να Γεναρη καλε και ξακουστιαρη
* Γενάρης στεγνός κι ο κόπος σου διπλός.
* Γενάρης στεγνός, νοικοκύρης πλούσιος.
* Γενάρης χωρίς χιόνι, κακό μαντάτο.
* Γεναριάτικο πουλί Αυγουστιάτικο αυγό.
* Γεναριάτικο φεγγάρι με τ' Άη Γιαννιού τη χάρη.
* Γεναριάτικο φεγγάρι, ήλιος ημέρας μοιάζει.
* Δέκα μέρες του Γεναράκη, ίσον μικρό καλοκαιράκι.
* Εγέλασεν ο Γενάρης.
* Έκαμε κι ο Γενάρης ήλιο.
* Κάλλιο να 'δω σκυλί λυσσασμένο παρά ζεστό ήλιο τον Γενάρη.
* Κλάδεμα του Γενάρη κάθε μάτι και βλαστάρι.
* Κότα πίτα το Γενάρη, κόκορα τον Αλωνάρη.
* Κότα τον Γενάρη, κέφαλο τον Αλωνάρη.
* Κότα, χήνα το Γενάρη και παπί τον Αλωνάρη.
* Κόψε ξύλα τον Γενάρη μην κάψεις τα παλούκια.
* Κόψε ξύλο τον Γενάρη και μην καρτερείς φεγγάρι.
* Μα 'μουν γάτος τον Γενάρη κι ας μην είχα άλλη χάρη.
* Μωρή πουτάνα αμυγδαλιά π' ανοίγεις τον Γενάρη δεν καρτερείς την Άνοιξη ν' ανοίξουμ' όλοι αντάμα.
* Ο Γενάρης δε γεννά μήτε αβγά μήτε πουλιά, μόνο κρύο και νερά.
* Ο Γενάρης κι αν γεννά, του Καλοκαιριού μηνά.
* Ο Γενάρης κι αν γεννάται του καλοκαιριού θυμάται. (Αλκυονίδες ημέρες)
* Ο λαγός και το περδίκι κι ο κακός ο νοικοκύρης το Γενάρη χαίρονται.
* Οι γεναριότικες νύχτες, για να περάσουν θέλουν συντροφιά και κουβέντα.
* Όποιος θε να βαμπακώσει, τον Γενάρη θε ν' οργώσει.
* Όποιος θέλει να βαμβακώσει, τον Γενάρη ας οργώσει.
* Όποιος σπέρνει το Γενάρη, παίρνει την ανεμοζάλη.
* Όρνιθα το Γενάρη, κέφαλος τον Αλωνάρη.
* Σ' όσους μήνες έχουν «ρο», μπάνιο με ζεστό νερό.
* Τ' Αλωναριού τα μεσημέρια , και του Γεναριού οι νύχτες.
* Τ' Αυγούστου και του Γεναριού, τα δυο χρυσά φεγγάρια.
* Το Γενάρη κόβε ξύλα και φεγγάρι μην κοιτάζεις.
* Το Γενάρη το ζευγάρι διάβολος θε να το πάρει.
* Το Γεναριάτικο φεγγάρι είναι για κλάδο.
* Το χιόνι του Γενάρη κοπριά, του Μάρτη φωτιά.
* Τον Γενάρη κλάδευε και τον Φλεβάρη απόσκαφτε.
* Τον κακό Γενάρη το κασόνι έχει τη χάρη.
* Του Αυγούστου και του Γεναριού το φεγγάρι φωτάει σαν ημέρα.
* Του Γενάρη οι ξαστεριές του Αυγούστου οι συννεφιές το ίδιο πράμα είναι.
* Του Γενάρη το ζευγάρι διάβολος θε να το πάρει.
* Του Γενάρη το φεγγάρι ήλιος της ημέρας μοιάζει.
* Του Γενάρη το φεγγάρι λάμπει σαν μαργαριτάρι.
* Του Γενάρη το φεγγάρι παρά λίγο μέρας μοιάζει.
* Του Γενάρη το φεγγάρι παρά ώρα να 'ναι μέρα.
* Του Γενάρη το φεγγάρι την ημέρα σιγοντάρει.
* Του Γενάρη το φεγγάρι, πάρα λίγο να 'ναι μέρα.
* Του Γεναριού η καλοκαιριά όλα τα δέντρα τα γελά.
* Του Γεναριού το φεγγάρι είναι σαν του Αλωνάρη.
* Τυρί μαλλί τον Αύγουστο κι αγγούρια τον Γενάρη.
* Τώρα το μεσοχείμωνο ζητάει κι η γριά ξυλάγγουρα.
* Φάε βετούλι τον Γενάρη και γίδα τον Αλωνάρη.
* Χαρά στα Φώτα τα στεγνά και τη Λαμπρή βρεμένη.
* Χιόνι πέφτει το Γενάρη, χαρές θα 'ν' τον Αλωνάρη.
* Χιόνια του Γενάρη, χαρές του Αλωνάρη.
* Χιονίζει ο Γενάρης, ξεψυχάει ο γαϊδουριάρης.
* Χιόνισ' έβρεξ' ο Γενάρης, όλοι οι μύλοι μας θ' αλέθουν.
* Χιόνισε έβρεξε ο Γενάρης, ούλοι οι μύλοι αλέθουν.
* Χορεύει σαν Γεναριάτικος διάβολος και σαν Αυγουστιάτικος τρίβολος.
==Φεβρουάριος==
* Άγιε Πολύκαρπε βόηθα το σπόρο να φυτρώσει και να πολυκαρπίσει.
* Άμα αγκιάξει ο Κουτσοφλέβαρος το πόδι του, θα μας χώσει στα χιόνια.
* Αν δεν βγει ο Φλεβάρης δεν μπαίνει ο Μάρτης.
* Αν της Υπαπαντής δεν φανεί ο ήλιος, θα βρέχει 40 ημέρες. Αν φανεί θα έρθει καλή χρονιά.
* Άσπρος Φλεβάρης, χαρούμενος ο χωραφιάρης.
* Γενάρη γέννα το παιδί, Φλεβάρη, φλέβισέ το.
* Γενάρη και Φλεβάρη καταβολάδα και ξινάρι.
* Γενάρης με τα κρούσταλλα, Φλεβάρης με τα χιόνια.
* Γεναριάτικο αρνί και Φλεβαριάτικο κατσίκι.
* Ζεστός Φλεβάρης, το Πάσχα κρύο.
* Η Παπαντή διώχνει τις γιορτές με τ' αντί.
* Θύμωσε ο Φλεβαράκης, πλάκωσε ο χιονάκης.
* Κάλλιο Μάρτης με παλούκια παρά Φλεβάρης με μπουμπούκια.
* Καλοκαιριά της Υπαπαντής, Μαρτιάτικος Χειμώνας.
* Κύριε ελέησον, Φλεβάρη, και στο χάλκωμα με βάνεις [δηλ. από το κρύο μπαίνω να ζεσταθώ μέσα στο καζάνι]
* Ο μήνας Φλεβάρης ή τις φλέβες (του νερού) ανοίγει ή τις φλέβες κλείνει.
* Ο Φλεβάρης αν θυμώσει, μες στο χιόνι θα μας χώσει.
* Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίζει του Καλοκαιριού μυρίζει κι αν τις φλέβες του ανοίξει, θε να κάψει να φλογίσει.
* Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίζει του Καλοκαιριού μυρίζει, κι αν αλήθεια φλογίσει πόσους σκύλους θα ψοφήσει.
* Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίζει, πάλι ή άνοιξη μυρίζει μα κι αν τύχη να θυμώσει, μες στα χιόνια θα μας χώσει.
* Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίσει καλοκαίρι θα μυρίσει κι άμα πει και θυμώσει μέσ' τα χιόνια θα μας χώσει.
* Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίσει καλοκαίρι θα μυρίσει, μ' αν τις φλέβες του ανοίξει ξεροπήγαδα γιομίζει.
* Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίσει, καλοκαίρι θα μυρίσει.
* Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίσει, καλοκαίρι θα μυρίσει, μα κι αν δώσει, μες στο χιόνι θα μας χώσει.
* Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίσει, πάλι άνοιξη θ' ανθίσει. Μα αν κάμει και πεισμώσει, μες τα χιόνια θα μας χώσει.
* Ο Φλεβάρης κι αν χιονίσει, πάλι άνοιξη θ' ανθίσει.
* Ο Φλεβάρης φλέβες ανοίγει και πόρτες σφαλάει.
* Ο Φλεβάρης με νερό, κουτσός μπαίνει στο χορό.
* Ό,τι έφτιασε ο Φλεβάρης έχει ο Αλωνάρης.
* Ό,τι ημέρα κάμει της Παπαντής, θα την κάνει σαράντα μέρες.
* Παπαντή καλοβρεμμένη, η κοφίνα γεμισμένη.
* Παπαντούλα βροχερή και τ' αλώνια σαν σωροί».
* Παπαντούλα χιονισμένη, και τ' αμπάρια γιομισμένα.
* Σου 'πανε Φλεβάρη βρέξε και λησμόνησες να πάψεις.
* Στα μαλακά Φλεβάρη μου και έχει ο Θεός.
* Στις δέκα εφτά του Φλεβάρη θα ζεσταθεί το νύχι του βοδιού [δηλ. αρχίζει να ζεσταίνει ο καιρός]
* Στις δεκαπέντ' από Φλεβάρη βαρεί το άλογο ποδάρι.
* Τα γέρικα γαϊδούρια Φλεβάρη ψοφάνε.
* Τα έκανε ο Φλεβάρης κι έσκασε ο Μάρτης.
* Τα χιόνια του Φλεβάρη, βγάζουν τον Μάρτη παλικάρι.
* Τα χρέη του Φλεβάρη, ο Μάρτης τα πλερώνει.
* Την Τυρινή και των Βαγιών μπαίνει ο διάβολος στο γιαλό.
* Της Κρεατινής τα κομμάτια τα τρώει η Τυρινή και της Τυρινής τα σκυλιά.
* Το Φλεβάρη μη φυτέψεις, ούτε να στεφανωθείς, Τρίτη μέρα μη δουλέψεις, Σάββατο μη στολιστείς.
* Τον Γενάρη κλάδευε και τον Φλεβάρη απόσκαφτε.
* Τον κακό Φλεβάρη ψοφούν οι λύκοι απ' την πείνα.
* Τον καλό τον Φλεβαράκη σκάρισε τ' αρνάκι.
* Τον ξερό Φλεβάρη, σου παίρνει ο διάβολος το γαλάρι.
* Τον Φλεβάρη ανοίγουνε οι φλέβες.
* Τον Φλεβάρη τον καλό ανοίγει η γης από το νερό.
* Του Άη Τρυφώνου μην δουλέψεις και τα χέρια σου κλαδέψεις.
* Του Φλεβάρη είπαν να βρέξει και λησμόνησε να πάψει.
* Του Φλεβάρη είπαν να βρέξει κι αλησμόνησε να πάψει.
* Του Φλεβάρη το κριθάρι του Μάρτη το κατσίκι.
* Τρεις τα γέννα, τρεις τη Φώτα κ' έξι τα μεγάλα Πάσχα.
* Υπαπαντή καλοβρεγμένη, η κοφίνα γιομισμένη.
* Φλέβαρε – κουτσοφλέβαρε, καταραμένε μήνα, το έκανες το παράκανες με πέθανες απ' την πείνα.
* Φλεβάρη κουτσοφλέβαρε καταραμένε μήνα, μας χιόνισες, μας απόπειρες, μας έλιωσες στην πείνα.
* Φλεβάρη μήνα κοίταγε ήλιο και φεγγάρι, πάρε και γνώμη από αστρί και κάνε ό,τι βγάλει.
* Φλεβάρη το 'πες, Φλεβάρη το 'κανες.
* Φλεβάρη, φλέβες (νερού) μ' άνοιξες.
* Φλεβάρης, κουτσοφλέβαρος, έρχεται κούτσα κούτσα, όλο νερά και λούτσα.
* Φλεβάρης κουτσοφλέβαρος, και του τσαπιού ο μήνας.
* Φοβήθηκε ο παπάς τον Νοέμβρη και ο Δεσπότης τον Φλεβάρη.
* Φυλάξου από τον διάβολο κι από Φλεβαριάτικο κρύο.
* Χιόνι το Φλεβάρη βάνει στάπα στο κελάρι.
* Χιόνι Φλεβαριάτικο, αλώνι αβερτιάτικο.
* Χιόνια του Φλεβαριού, χρυσάφι του καλοκαιριού.
==Μάρτιος==
* Aκόμη και στις δεκαοχτώ έχει το μάτι του ανοιχτό.
* Aκόμη στις δεκαοχτώ, ψοφάει η πέρδικα στ' αυγό. Λένε και στις τριάντα, μα δεν ηξεύρω γιάντα.
* Aν κάνει ο Mάρτης δυο νερά κι ο Aπρίλης πέντε - δέκα, να δεις το κοντοκρίθαρο πώς στρίβει το μουστάκι, να δεις και τις αρχόντισσες πώς ψιλοκλεισιρίζουν, να δεις και τη φτωχολογιά πώς ψιλοκοσκινάει.
* Mάρτης άβροχος, μούστος άμετρος.
* Mάρτης γδάρτης και κακός παλουκοκαύτης.
* Mάρτης γδάρτης και κακός παλουκοκαύτης. Και σαν τύχει και θυμώσει, μες στο χιόνι θα μας χώσει.
* O Mάρτης το πρωί χιόνισε, κι ο γάιδαρος ψόφησε (από το κρύο). Το μεσημέρι βρώμισε (από τη ζέστη), και το βράδυ τον πήρε το ποτάμι (από τη βροχή).
* O Μάρτης ο κλαψόγελος.
* Tο Mάρτη ξύλα φύλαγε, μην κάψεις τα παλούκια.
* Αλί στα Μαρτοκλάδευτα και τ’ Απριλοσκαμένα. [δηλ. Το Μάρτη δεν πρέπει να κλαδεύεται τίποτα και τον Απρίλη να σκάβεται η γη]
* Αν βρέξει ο Μάρτης δυο νερά κι ο Απρίλης πέντε - δέκα, να ιδείς το κοντοκρίθαρο πώς στρίβει το μουστάκι, να ιδείς και τις αρχόντισσες πώς ψιλοκρισαρίζουν, να ιδείς και την φτωχολογιά πώς ψιλοκοσκινάει.
* Αν κάνει ο Μάρτης δυο νερά κι ο Απρίλη άλλο ένα, χαρά σε εκείνον το γεωργό που 'χει στη γη σπαρμένα.
* Αν κάνει ο Μάρτης δυο νερά, κι ο Απρίλης άλλο ένα, χαρά σε εκείνον το ζευγά που 'χει πολλά σπαρμένα.
* Αν ρίξει ο Μάρτης δυο νερά κι ο Απρίλης άλλα πέντε, θα δεις το κοντοκρίθαρο να στρίβει το μουστάκι, να δεις και τις αρχόντισσες να ψιλοκαθαρίζουν, θα δεις και τη φτωχολογιά να ψιλοκοσκινίζει.
* Από Μάρτη καλοκαίρι κι από Αύγουστο χειμώνα.
* Από Μαρτιού πουκάμισο κι απ' Αύγουστο σεντόνα.
* Από Μαρτιού πουκάμισο, κι απ' Αύγουστο σεγκούνι.
* Απρίλης έχει τα χάδια κι ο Μάρτης τα δαυλιά.
* Βροντή Μαρτιού, φίλεμα με καρύδια.
* Και σαν τύχει και θυμώσει, μες στο χιόνι θα μας χώσει.
* Κάλλιο Μάρτης καρβουνιάρης, παρά Μάρτης λιοπυριάρης.
* Κάλλιο Μάρτης στα δαυλιά, παρά στα προσηλιακά.
* Κάλλιο Μάρτης στις γωνιές παρά Μάρτης στις αυλές. [δηλ. Καλύτερα το Μάρτη να ‘χει κρύο παρά ζέστη]
* Καλοκαιριά της Παπαντής, μαρτιάτικος χειμώνας.
* Λείπει ο Μάρτης από τη Σαρακοστή;
* Μάρτη και Σεπτέμβρη ίσια τα μεσάνυχτα [:ισημερία]
* Μάρτης άβρεχτος, μούστος άμετρος. [δηλ. όταν ο Μάρτης δεν έχει βροχές, ωφελούνται πολύ τα αμπέλια]
* Μάρτης βρέχει, θεριστάδες χαίρονται.
* Μάρτης βρέχει; Ποτέ μην πάψει.
* Μάρτης βροχερός, θεριστής κουραστικός.
* Μάρτης γδάρτης και κακός παλουκοκαύτης.
* Μάρτης δίμουρος. Μάρτης πεντάγνωμος.
* Μάρτης έβρεχε, θεριστής εχαίρονταν.
* Μάρτης έβρεχε, θεριστής τραγούδαγε.
* Μάρτης έβρεχε, θεριστής χαιρότανε.
* Μάρτης είναι, χάδια κάνει, πότε κλαίει, πότε γελάει.
* Μάρτης κλαψής, θεριστής χαρούμενος.
* Μάρτης πουκαμισάς, δεν σου δίνει να μασάς.
* Μη σε γελάσει ο Μάρτης και χάσεις την ημέρα. [δηλ. μη νομίσεις ότι ο καιρός θα είναι κακός όλη την ημέρα και δεν πας στη δουλειά σου]
* Μη σε γελάσει ο Μάρτης το πρωί και χάσεις την ημέρα.
* Ξύλα φύλαγε τον Μάρτη, να μην κάψεις τα παλούκια.
* Ο Mάρτης το πρωί χιόνισε, κι ο γάιδαρος ψόφησε (από το κρύο). Το μεσημέρι βρώμισε (από τη ζέστη), και το βράδυ τον πήρε το ποτάμι (από τη βροχή).
* Ο Αύγουστος για τα πανιά κι ο Μάρτης για τα ξύλα.
* Ο ήλιος του Μαρτιού, τρυπάει κέρατο βοδιού.
* Ο καλός Μάρτης στα κάρβουνα, κι ο κακός στον ήλιο.
* Ο Μάρτης εδιαλάλησε, μικρά μεγάλα πάνω [δηλ. μεγαλώνουν όλα τα φυτά]
* Ο Μάρτης έχει τ' όνομα, κι ο Απρίλης τα λουλούδια.
* Ο Μάρτης ο πεντάγνωμος ώρα στον ήλιο, ώρα στον τοίχο. [δηλ. εκεί που κάθεσαι στον ήλιο, πιάνει κρύο και πας δίπλα στο τζάκι]
* Ο Μάρτης ο πεντάγνωμος, εφτά φορές χιόνισε και πάλι το μετάνιωσε που δεν εξαναχιόνισε!
* Ο Μάρτης ο πεντάγνωμος, πέντε φορές εχιόνισε, και πάλι το μετάνιωσε, πως δεν εξαναχιόνισε.
* Ο Μάρτης το πρωί πηλά (λάσπες) και το βράδυ χώματα (το πρωί βρέχει και μέχρι το βράδυ έχει στεγνώσει).
* Ο Μάρτης το πρωί το ψόφησε, και το βράδυ το βρόμισε.
* Ο Μάρτης ως το γιόμα ψοφάει το βόδι (από το κρύο) κι ως το βράδυ το βρωμίζει (από τη ζέστη).
* Ο Μάρτης ώρα βρέχει και χιονίζει κι ώρα μαρτολουλουδίζει.
* Όλες του Μάρτη φύλαγε και τ' Απριλίου τις δώδεκα, ότι ακόμη και στις δεκαοχτώ πέρδικα ψόφησε στ' αβγό.
* Όλοι οι μήνες καιν τα ξύλα και ο Μάρτης τα παλούκια.
* Οπού 'χει κόρη ακριβή, του Μάρτη ήλιος μην τη δει.
* Οπόχει κόρην ακριβή, το Μάρτη ήλιος μην τη δει.
* Ούτε ο Αύγουστος χειμώνας, ούτε ο Μάρτης καλοκαίρι.
* Σαν ρίξει ο Μάρτης δυο νερά κι Απρίλης άλλο ένα χαράς σ' εκείνο το ζευγά που ‘χει πολλά σπαρμένα.
* Σαν ρίξει ο Μάρτης μια βροχή κι Απρίλης άλλη μία, να δεις κουλούρες στρογγυλές και πίτες σαν αλώνι.
* Στων αμαρτωλών τη χώρα, το Mαρτάπριλο χιονίζει.
* Τα λόγια σου είναι ψεύτικα σαν του Μαρτιού το χιόνι, που το ρίχνει από βραδύς και το πρωί το λιώνει.
* Τα παλιά παλούκια καίει, τα καινούρια πάει και φέρνει.
* Το Μάρτη ξύλα φύλαγε κι άχερα των βοδιώνε και λίγα ξυλοκέρατα να δίνεις των παιδιώνε.
* Το Μάρτη τον πεντάγνωμο όπου γελά και κλαίει, θα τόνε τιμωρήσουμε ψέματα να μη λέει.
* Το Μάρτη φύλαε άχερα, μη χάσεις το ζευγάρι.
* Τον Μάρτη κι αν τον αγαπάς φίλο μην τον κάνεις.
* Τον Μάρτη χιόνι βούτυρο, μα σαν παγώσει μάρμαρο.
* Του Mάρτη του αρέσει, να είναι πάντα στο διπλό, μια στις δέκα να έχει ήλιο, και τις άλλες ξυλιασμό.
* Του Μάρτη και του Τρυγητή ίσα τα ημερόνυχτια.
* Του Μάρτη ο ήλιος βάφει, και πέντε μήνες δεν ξεβάφει.
* Του Μάρτη οι αυγές με κάψανε, του Μάη τα μεσημέρια.
* Τσοπάνη μου την κάπα σου, το Μάρτη φύλαγέ την.
* Φύλα ξύλα για το Μάρτη να μην κάψεις τα παλούκια.
* Φύλαξε τα παλούκια σου να μη στα φάει ο Μάρτης.
==Απρίλιος==
* Αλί στα Μαρτοκλάδευτα και τ' Απριλοσκαμένα. [δηλ. Το Μάρτη δεν πρέπει να γίνεται κλάδεμα και τον Απρίλη δεν πρέπει να σκάβουμε τη γη]
* Αν βρέξει ο Απρίλης δυο νερά κι ο Μάης άλλο ένα τότε τ' αμπελοχώραφα χαίρονται τα καημένα.
* Αν βρέξει ο Μάρτης δυο νερά κι ο Απρίλης άλλο ένα, χαρά σε εκείνον τον ζευγά που 'χει στη γη σπαρμένα.
* Αν βρέξει ο Μάρτης δυο νερά κι ο Απρίλης πέντε-δέκα, να ιδείς το κοντοκρίθαρο πώς στρίβει το μουστάκι, να ιδείς και τις αρχόντισσες πώς ψιλοκρισαρίζουν, να ιδείς και την φτωχολογιά πώς ψιλοκοσκινάει.
* Αν κάνει ο Απρίλης δυο νερά κι ο Μάης άλλο ένα, χαρά στονε τον γεωργό που ‘χει πολλά σπαρμένα.
* Αν κάνει ο Μάρτης τρία νερά κι ο Απρίλης άλλα δύο, να δεις του Μάρτη τα κουκιά, τ' Απρίλη τα σιταράκια, να δεις το γέρο- Κρίθαρο πώς τρέφει τη μουστάκα.
* Απρίλης έχει τα χάδια κι ο Μάρτης τα δαυλιά.
* Απρίλης φέρνει την δροσιά, φέρνει και τα λουλούδια.
* Απρίλης, Μάης, κοντά ειν' το θέρος.
* Ένας κούκος δε φέρνει την Άνοιξη.
* Και τ' Απριλίου τις δεκαοχτώ, πέρδικα ψόφησε στ' αυγό. [δηλ. απ' το κρύο]
* Ο Απρίλης έχει τ' όνομα κι ο Μάης τα λουλούδια.
* Ο Απρίλης με τα λούλουδα κι ο Μάης με τα ρόδα.
* Ο Απρίλης ο γρίλλης, ο Μάης ο πολυψωμάς. [δηλ. το μήνα Απρίλιο οι γεωργοί έχουν λίγες αγροτικές εργασίες ενώ τον Μάιο έχουν πολλές και χρειάζονται πολλά ψωμιά για τους εργάτες]
* Ο Μάρτης έχει τ' όνομα, κι ο Απρίλης τα λουλούδια.
* Σαν ρίξει ο Μάρτης μια βροχή κι Απρίλης άλλη μία, να δεις κουλούρες στρογγυλές και πίτες σαν αλώνι.
* Τον Απρίλη και το Μάη κατά τόπους τα νερά.
* Του Απρίλη η βροχή, κάθε σταγόνα και φλουρί.
* Του Απρίλη η βροχή, κάθε στάλα και φλουρί.
* Του Μάρτη ξύλα φύλαγε, μην κάψεις τα παλούκια, και τ' Απριλιού τις δεκοχτώ, μην κάψεις τα καρούλια (του αργαλειού).
* Των καλών ναυτών τα ταίρια τον Απριλομάη χηρεύουν.
* Ως τ' Απριλιού τις δεκαοχτώ να 'χεις τα μάτια σου ανοιχτά. Περάσανε οι δεκαοχτώ, άραξε πάνω σ' ένα αυγό. [δηλ. Οι γεωργοί ανησυχούν για τον καιρό μέχρι τις 18 Απριλίου]
==Μάιος==
* Αν βρέξει ο Απρίλης δυο νερά κι ο Μάης άλλο ένα τότε τ' αμπελοχώραφα χαίρονται τα καημένα.
* Απρίλης, Μάης, κοντά ειν' το θέρος.
* Ένας κούκος (ή χελιδόνι) δε φέρνει την άνοιξη.
* Ζήσε, Μάη μου, να φας τριφύλλι και τον Αύγουστο σταφύλι.
* Ήρθεν ο Μας (Μάης); Των γυναικών ταμνάς. [δηλ. από τις πολλές δουλειές]
* Κάθου, γέρο, λίμενε (περίμενε) να φας το Μάη χορτάρι.
* Καλός ο ήλιος του Μαγιού, τ' Αυγούστου το φεγγάρι.
* Μάης άβρεχος, μούστος άμετρος.
* Μάης άβρεχτος, χρόνια ευτυχισμένα.
* Μάης άβροχος, τρυγητός χαρούμενος.
* Μάης πενταδείληνος και πάντα δείλι θέλει.
* Μην πάρεις το Μάη άλογο, μήτε γυναίκα τη Λαμπρή. [δηλ. το Μάιο τα άλογα φαίνονται πιο γερά γιατί τρώνε περισσότερο κι έτσι ο αγοραστής μπορεί να ξεγελαστεί- επίσης οι γυναίκες τη Λαμπρή στολίζονται με τα καλά τους ρούχα και μπορεί κανείς να νομίσει ότι κάποια είναι όμορφη μόνο και μόνο επειδή είναι καλοντυμένη]
* Μήνας που δεν έχει ρο, ρίξε στο κρασί νερό.
* Ο Απρίλης έχει τ' όνομα κι ο Μάης τα λουλούδια.
* Ο Απρίλης με τα λούλουδα κι ο Μάης με τα ρόδα.
* Ο Απρίλης ο γρίλλης, ο Μάης ο πολυψωμάς. [δηλ. το μήνα Απρίλιο οι γεωργοί έχουν λίγες αγροτικές εργασίες ενώ τον Μάιο έχουν πολλές και χρειάζονται πολλά ψωμιά για τους εργάτες]
* Ο Αύγουστος πουλά κρασί κι ο Μάης πουλά σιτάρι. [δηλ. μπορείς από πριν να κρίνεις τη σοδειά και να καθορίσεις την τιμή]
* Ο γάμος ο μαγιάτικος πολλά κακά αποδίδει.
* Ο Μάης ρίχνει την δροσιά κι ο Απρίλης τα λουλούδια.
* Ο Μάης φτιάχνει τα σπαρτά κι ο Μάης τα χαλάει.
* Ο Μάης ρίχνει τη δροσιά και ο Απρίλης τα λουλούδια.
* Οντά 'πρεπε δεν έβρεχε κι ο Μάης χαλαζώνει.
* Όποιος φιλάει τον Αύγουστο, τον Μάη θερίζει μόνος.
* Οπού σπείρει ή δε σπείρει, το Μάη μετανοεί. [δηλ. τότε κάποιος καταλαβαίνει αν έκανε καλά που καλλιέργησε τη γη ή όχι]
* Όταν πρέπει δε βροντά και το Μάη δροσολογά.
* Σαν έπρεπε δεν έβρεχε, το Μάη εχαμοβρόντα.
* Στο κακορίζικο χωριό το Μάη ρίχνει το νερό.
* Στον καταραμένο τόπο Μάη μήνα βρέχει.
* Το Μάη βάζε εργάτες κι ας είναι κι ακαμάτες. [δηλ. όσο κι αν τεμπελιάζουν, θα κάνουν δουλειά γιατί είναι οι μέρες μεγάλες]
* Το Μάη εγεννήθηκα και μάγια δε φοβούμαι. [πρόληψη που συνδέει την ονομασία του Μαΐου με τη λέξη μάγια- έλεγαν ότι όσοι είναι γεννημένοι το Μάη δε παθαίνουν τίποτα από μάγια]
* Το Μάη με πουκάμισο, τον Αύγουστο με κάπα.
* Τον Απρίλη και το Μάη κατά τόπους τα νερά.
* Τον Μάη κρασί μην πίνετε κι ύπνο μην αγαπάτε.
* Του καλού γεμιτζή (ναύτη) η γυναίκα το Μάη χήρεψε. [δηλ. στη θάλασσα τον Μάιο κάνει ξαφνικές και μεγάλες φουρτούνες]
* Των καλών ναυτών τα ταίρια τον Απριλομά χηρεύουν.
* Τώρα μάγια, τώρα δροσιά, τώρα το καλοκαίρι.
==Ιούνιος==
* Από την αρχή του θεριστή, του δρεπανιού μας η γιορτή.
* Από το θέρος ως τις ελιές, δεν απολείπουν οι δουλειές.
* Γενάρη πίνουν το κρασί, το Θεριστή το ξίδι. [δηλ. Το κρασί που μπαίνει στα βαρέλια τον Οκτώβρη , ωριμάζει το Γενάρη αλλά τον Ιούνιο έχει γίνει πια ξίδι]
* Θέρος, τρύγος, πόλεμος ....και στο αλώνισμα χαρές!
* Θέρος, τρύγος, πόλεμος, στασιό δεν έχουν. [δηλ. Ο θερισμός, ο τρύγος και ο πόλεμος δεν επιτρέπουν ξεκούραση, μέχρι να τελειώσουν]
* Θέρος, τρύγος, πόλεμος, αποσταμό δεν έχουν.
* Μάρτης έβρεχε, θεριστής εχαίρονταν.
* Μάρτης έβρεχε, θεριστής τραγούδαγε.
* Μη σε γελάσει ο βάτραχος και το χελιδονάκι, αν δε λαλήσει ο τζίτζικας, δεν είν' καλοκαιράκι.
* Πρωτόλη (Ιούνιε), Δευτερόλη (Ιούλιε) μου, φτωχολογιάς ελπίδα.
* Το τραγούδι του Θεριστή, η χαρά του Αλωνιστή.
* Τον Ιούνιο αφήνουν το δρεπάνι και σπέρνουν το ρεπάνι.
==Ιούλιος==
* Αλωνάρη με τ' αλώνια και με τα χρυσά πεπόνια.
* Από τ' Άη-Λιος ο καιρός γυρίζει αλλιώς.
* Γαμπρός αλωναριάτικος, κακό χειμώνα βγάνει.
* Έτσι το 'χει το λινάρι να ανθεί τον Αλωνάρη.
* Η καλή αμυγδαλιά ανθίζει το Γενάρη και βαστάει τ' αμύγδαλα όλο τον Αλωνάρη.
* Κάλλιο λόγια στο χωράφι , παρά ντράβαλα (φασαρίες) στ' αλώνι.
* Κάτσε κότα το Γενάρη και παπί τον Αλωνάρη.
* Κότα πίτα το Γενάρη, κόκορα τον Αλωνάρη.
* Κότα, χήνα το Γενάρη και παπί τον Αλωνάρη.
* Μικρό- μικρό τ' αλώνι μου, και να 'ναι μοναχικό μου.
* Ο άη- Λιας κόβει σταφύλια και η αγία Μαρίνα σύκα.
* Ο Θεριστής θερίζει, ο Αλωνάρης αλωνίζει κι ο Αύγουστος ξεχωρίζει.
* Όρνιθα το Γενάρη, κέφαλος τον Αλωνάρη.
* Που μουχτάει τον Χειμώνα‚ χαίρεται τον Αλωνάρη.
* Που μοχθεί το χειμώνα χαίρεται τον Αλωνάρη.
* Πρωτόλη (Ιούνιε), Δευτερόλη (Ιούλιε) μου, φτωχολογιάς ελπίδα.
* Στο κακορίζικο χωριό τον Αλωνάρη βρέχει.
* Τ' Αλωναριού τα κάματα (δυνατή ζέστη), τ' Αυγούστου τα λιοβόρια (ζεστός δυνατός ανατολικός άνεμος).
* Την ημέρα τ' άη -Λιός παίρνει ο καιρός αλλιώς.
* Της αγιά Μαρίνας ρώγα και του άη -Λιός σταφύλι. (δηλαδή το σταφύλι ωριμάζει αργότερα από τη σταφίδα)
* Της Αγιάς Μαρίνας ρούγα και του Άη Λια σταφύλι και του Αγιού Παντελεήμονα γιομάτο το κοφίνι.
* Το τραγούδι του Θεριστή, η χαρά του Αλωνιστή.
* Τον Αλωνάρη δούλευε καλό χειμώνα να έχεις.
* Τον Αλωνάρη έβρεχε στον ποτισμένο τόπο.
* Χιόνισε μέσα στο Γενάρη, να οι χαρές του Αλωνάρη.
==Αύγουστος==
* Από Αύγουστο χειμώνα κι από Μάρτη καλοκαίρι.
* Από Μάρτη καλοκαίρι κι από Αύγουστο χειμώνα.
* Από Μαρτιού πουκάμισο κι απ' Αύγουστο σεντόνια
* Αύγουστε καλέ μου μήνα, να 'σουν δυο φορές το χρόνο.
* Αύγουστε τραπεζοφόρε, να 'σουν τρεις βολές το χρόνο.
* Αυγουστοκοδέσποινα‚ καλαντογυρεύτρα. [δηλ. Η σπάταλη νοικοκυρά τον Αύγουστο, τα Χριστούγεννα ζητιανεύει]
* Αύγουστος άβρεχτος, μούστος άμετρος.
* Δεκαπέντησεν ο Αύγουστος, πυρώσου και μην εντρέπεσαι.
* Επλάκωσεν ο Αύγουστος, η άκρια του χειμώνα.
* Ζήσε, Μάη μου, να φας τριφύλλι και τον Αύγουστο σταφύλι.
* Ήρθε ο Αύγουστος, πάρε την κάπα σου.
* Θεός να φυλάει τα λιόδεντρα απ' το νερό τα Αυγούστου.
* Κάθε πράμα στον καιρό του κι ο κολιός τον Αύγουστο.
* Καλή λαβιά τον Αύγουστο και γέννα τον Γενάρη.
* Καλός ο ήλιος του Μαγιού, τ' Αυγούστου το φεγγάρι.
* Μακάρι σαν τον Αύγουστο να 'ταν οι μήνες όλοι.
* Να 'σαι καλά τον Αύγουστο που 'ναι παχιές οι μύγες.
* Να 'σαι καλά τον Αύγουστο με δεκαοχτώ βελέντζες.
* Ο Αύγουστος και ο τρύγος δεν είναι κάθε μέρα.
* Ο Αύγουστος πουλά κρασί κι ο Μάης πουλά σιτάρι. [δηλ. από τον Αύγουστο μπορείς να καταλάβεις αν θα είναι καλή η παραγωγή κρασιού, όπως κι από το Μάη μπορείς να καταλάβεις αν θα παραχθεί πολύ σιτάρι]
* Όποιος φιλάει τον Αύγουστο, τον Μάη θερίζει μόνος.
* Ούτε ο Αύγουστος χειμώνας, ούτε ο Μάρτης καλοκαίρι.
* Τ' Αυγούστου και του Γεναριού τα δυο χρυσά φεγγάρια.
* Τ' Αυγούστου οι δρύμες στα πανιά και του Μαρτιού στα ξύλα.
* Τ’ Αυγούστου το νερό σαν της κλανιας το νερο.
* Τον Αύγουστο τον χαίρεται οπόχει να τρυγήσει.
==Σεπτέμβριος==
* Αν ίσως βρέξει ο Τρυγητής, χαρά στον τυροκόμο.
* Βοηθάει ο Άη- Γιάννης και ο Σταυρός, γιομίζει το αμπάρι κι ο ληνός.
* Θέρος, τρύγος, πόλεμος.
* Μάρτη και Σεπτέμβρη ίσια τα μεσάνυχτα. [:ισημερία]
* Στον Τρυγητή σιτάρι σπείρε και στο πανηγύρι σύρε.
* Τον Σεπτέμβρη τα σταφύλια, τον Οκτώβρη τα κουδούνια.
* Τον Τρυγητή τ' αμπελουργού πάνε χαλάλι οι κόποι.
* Του Σεπτέμβρη οι βροχές, πολλά καλά μας φέρνουν.
* Του Σταυρού αρμένιζε και του Σταυρού δένε.
* Του Σταυρού κοίτα και τ' Άη Γιωργιού ξεκίνα.
* Του Σταυρού σταύρωνε και δένε.
* Του Σταυρού σταύρωνε και σπέρνε.
==Οκτώβριος==
* Άη Δημητράκη μου, μικρό καλοκαιράκι μου.
* Αν βρέξει ο Οκτώβρης και χορτάσει η γη, πούλησ' το σιτάρι σου και αγόρασε βόδια.
* Αν δε βρέξει, ας ψιχαλίσει, πάντα κάτι θα δροσίσει.
* Αν δε βρέξει, πώς θα ξαστερώσει;
* Αν δε χορτάσει ο Οκτώβριος τη γη, πούλησε τα βόδια σου και αγόρασε σιτάρι.
* Άσπορος μη μείνεις, άθερος δε μένεις.
* Βαθιά τ' αυλάκια να φουντώσουνε τα στάχυα.
* Δεύτερο αλέτρι, δεύτερο δεμάτι.
* Μακριά βροντή, κοντά βροχή.
* Ο καλός ο νοικοκύρης, ο λαγός και το περδίκι, όταν βρέχει χαίρονται.
* Οκτώβρη και δεν έσπειρες καρπό πολύ δεν παίρνεις.
* Οκτώβρης και δεν έσπειρες, σιτάρι λίγο θα 'χεις.
* Οκτώβρη και δεν έσπειρες λίγο ψωμί θα πάρεις.
* Οκτώβρη και δεν έσπειρες, οκτώ σακιά δε γέμισες.
* Οκτώβρης και δεν έσπειρες οκτώ σωρούς δεν έκανες.
* Οκτώβρης και δεν έσπειρες, οκτώ σπυριά δεν κάνεις.
* Οκτώβρη και δεν έσπειρες, τρία καλά δεν έκαμες.
* Οκτώβρης βροχερός, Οκτώβρης καρπερός.
* Οκτώβρης-Οκτωβροχάκης το μικρό καλοκαιράκι.
* Όποιος σπέρνει τον Οκτώβρη, έχει οκτώ σειρές στ' αλώνι.
* Τ' άη - Δημητριού, τι είσαι 'σύ και τι 'μαι εγώ λέει το νιο κρασί στο παλιό.
* Τ' Άη Λουκά σπείρε τα κουκιά.
* Τα σταφύλια τρυγημένα και τα σκόρδα φυτεμένα.
* Τον Σεπτέμβρη τα σταφύλια, τον Οκτώβρη τα κουδούνια.
==Νοέμβριος==
* Άη- Μηνάς εμήνυσε του πάππου του χειμώνα: -Έρχομαι ή δεν έρχομαι και τ' Άη- Φιλίππου αυτού είμαι.
* Αν τ' Άη Φιλίππου λείπω, τ' Άγια, των Αγιών δε λείπω.
* Η Πούλια βασιλεύοντας το μήνυμα της στέλνει. Ούτε τσοπάνος στα βουνά ούτε ζευγάς στους κάμπους.
* Νοέμβρη οργώματα κι ελιές, δεν απολείπουν οι δουλειές.
* Ο άη- Μηνάς εμήνυσε, πούλια μη ξημερώσει.
* Ο Νοέμβρης έκλεισε, τα ζευγάρια είν' στο στάβλο κι ούτε ζευγάς στον κάμπο.
* Ο Νοέμβρης σαν θα έλθει τα γομάρια μέσα κλείνει.
* Όποιος σπείρει τον Νοέμβρη ούτε σπόρο δεν Θα πάρει.
* Όταν έρθει ο Νοέμβρης σιγομπαίνει ο χειμώνας.
* Ούτε τσοπάνος στα βουνά ούτε ζευγάς στους κάμπους.
* Σ' τσι τριάντα, τ' Αγι-Αντριός, αντριεύεται το κρύο.
* Της ελιάς το φύλλο κι αν χαθεί, πάλι θε να ξαναβρεθεί.
* Το Νοέμβρη και Δεκέμβρη φύτευε καταβολάδες.
* Τον Οκτώβρη τα κουδούνια, το Νοέμβρη παραμύθια.
* Του Σαρανταμέρου η μέρα «καλημέρα» - «καλησπέρα».
==Δεκέμβριος==
* Άγια Βαρβάρα γέννησε [το χιόνι] και ο Σάββας το εδέχθη, και ο Άη Νικόλας έτρεξε να πάει να το βαφτίσει.
* Άγια Βαρβάρα μίλησε και ο Σάββας απλοήθη, μαζώχται ξύλα και άχυρα και σύρται και στον μύλο Άγιο Νικόλας έρχεται στα χιόνια φορτωμένος.
* Άγια Βαρβάρα μίλησε και Σάββας αποκρίθει κι Αγιονικόλας έτρεξε να πάει να λειτουργήσει.
* Αγιά- Βαρβάρα μίλησε κι ο Σάββας αποκρίθη: μάζεψε ξύλα κι άχυρα και σύρτε και στο μύλο, γιατί ο Άη Νικόλας έρχεται στα χιόνια φορτωμένος.
* Απ' τα Νικολοβάρβαρα αρχίζει ο χειμώνας.
* Βαρβάρα βαρβαρώνει (το κρύο), Άη Σάββας σαβανώνει, Άη Νικόλας παραχώνει
* Γύρω γύρω του Χριστού, η κορφή του χειμωνιού.
* Δεκέμβρη μου, με πάγωσες και πώς να ξεπαγώσω.
* Δεκέμβρης, Χριστού γέννεση και καλός μας Χρόνος.
* Μαζέψτε ξύλα κι άχυρα και σύρτε και στο μύλο, γιατί Άη Νικόλας έρχεται στα χιόνια φορτωμένος.
* Να 'ναι Χριστούγεννα στεγνά, τα Φώτα χιονισμένα, και τα Λαμπρά βρεχούμενα, αμπάρια γιομισμένα.
* Να 'ναι Χριστούγεννα στεγνά, τα Φώτα χιονισμένα, χαρά σ' εκείνο το γεωργό, πού 'χει πολλά σπαρμένα.
* Το Νοέμβρη και Δεκέμβρη φύτευε καταβολάδες.
* Το τραγούδι με τον τρύγο, το Δεκέμβρη παραμύθι.
* Χειμωνιάτικη γέννα, καλοκαιρινή χαρά.
* Χιόνι του Δεκεμβρίου, χρυσάφι του καλοκαιριού.!!!
[[Category: Παροιμίες]]
| |||