Ελληνικές παροιμίες: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Aaa (συζήτηση | Συνεισφορές)
Aaa (συζήτηση | Συνεισφορές)
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 11:
* "Αγαπάει ο Θεός τον κλέφτη, αγαπάει και το νοικοκύρη."
* "Αγρόν ηγόραζεν!" (θρησκευτικό)
* "Αδέρφια αγαπημένα, κάστρα που δεν παίρνονται"."
* "Αϊ-Γιώργη μου ακριβός είσαι."
** "Ακριβό τ’ αϊ-Γιωργιού το σφουγγάτο".
** "Ακριβό το κερί τ’ αϊ-Γιωργιού."
* "Ακριβός στα πίτουρα και φτηνός στ' αλεύρι."
* "Ακριβοί στα πίτουρα, φτηνοί στα λάχανα."
* "Αλάργα από πλώρη καραβιού και μουλαριού το κώλο."
* "Αλλα λεει η γιαγια μου αλλα ακουν τ`αυτια μου."
Γραμμή 24:
* "Αλλού με τρίβεις δέσποτα, κι` αλλού έχω τον πόνο."
* "Αλλού τ' όνειρο κι αλλού το θάμα."
* "Άμα δεν έχεις νύχια να ξυστείς μη περιμένεις άλλον"."
* "Άμα κι θέλω να φιλώσε ρωτώ που και κα εν το μάγουλο σ'."
**( ("Άμα δεν θέλω να σε φιλήσω ρωτώ που είναι το μάγουλό σου.")
* "Αν ήταν η δουλειά καλή θα δούλευε κι ο Δεσπότης."
* "Aν θα ξαναγίνου νύφη ξέρου να χαμογελώ."
* "Αν σ΄ αρέσει μπάρμπα Λάμπρο ξαναπέρνα από την Άνδρο." (ιστορικό)
* "Ανεμομαζώματα διαβολοσκορπίσματα."
* "Ανύπαντρος προξενητής, για λόγου του γυρεύει"."
* "Από μικρό κι από τρελό μαθαίνεις την αλήθεια."
* "Από την πόλη έρχομαι και στην κορφή κανέλα".
Γραμμή 42:
* "Βάλαν τον τρελό να χέσει κι έκατσε και ξεκωλιάστει."
* "Βαράτε με κι ας κλαίω!"
* "(Εδώ) βλέπεις το λύκο, κι εσύ ψάχνεις τ’αχνάρια"."
* "Βλέπεις φαΐ, κάτσε φάε. Βλέπεις ξύλο, σήκω φύγε."
* "Βρες μου ένα ψεύτη να σου βρω κι εγώ ένα κλέφτη."
Γραμμή 70:
* "Δεν σου δόθηκαν από τους προγόνους σου, σου δανείστηκαν από τα παιδιά σου."
* "Δες μάνα και πάρε κόρη."
* "Δέσε το αρνί, όπου θέλει ο νοικοκύρης και μη σε νοιάζει αν το φάει ο λύκος"."
* "Δουλειά δεν είχε ο διάολος, γαμούσε τα παιδιά του."
* "Δούλεψε στα νιάτα σου για να 'χεις στα γηρατειά σου."
Γραμμή 87:
* "Είδε ο τρελός το μεθυσμένο και φοβήθηκε."
* "Είπε ο γάιδαρος τον πετεινό κεφάλα."
* "Έκανε κι η μύγα κώλο κι έχεσε τον κόσμο όλο."
** "Έκανε κι η ψείρα κώλο κι έχεσε τον κόσμο όλο."
* "Έκαψα την καλύβα μου να μη με τρων' οι ψύλλοι."
Γραμμή 98:
* "Έφτασε ο κόμπος στο χτένι."
* "Έχε τα πόδια σου ζεστά, την κεφαλή σου κρύα, τον στόμαχόν σου ελαφρύ γιατρού δεν θα 'χεις χρεία."
* "Εκατό ξυλιές στον ξένο κώλο λίγες είναι"."
* "Έμαθε να βελονιάζει και γαμεί το μάστορή του"."
* "Ένα το 'χει η Μαριορή το στεγνώνει το φορεί"."
* "Έχει ο σάκος άλευρα; Χρίστος Ανέστη. Δεν έχει; θάνατον πατήσας."
 
==Ζ==
Γραμμή 155 ⟶ 154 :
* "Κακό σκυλί ψόφο δεν έχει."
* "Καλά είν' τα ρουπακόφυλλα με το ρογί το λάδι."
* "Καλιμασιά και Νένητα, Πυργί και Βερβεράτο αυτά τα τέσσερα χωριά βάζουν τη Χίο κάτω"."
* "Κάλιο αργά παρά ποτέ."
* "Κάλιο πέντε και στο χέρι, παρά δέκα και καρτέρει."
Γραμμή 185 ⟶ 184 :
* "Μ' ένα σμπάρο δυο τρυγόνια."
* "Μάζευε κι ας είναι και ρώγες."
* "Μαζί με τα χλωρά καίγονται και τα ξερά."
* "Μάη μου, καλέ μου μήνα, νά’σουν δυο φορές το χρόνο!"
* "Μάθε γέρο γράμματα τώρα στα γεράματα."
* "Μας έμαθαν οι Κρητικοί πως είμαστε Χανιώτες."
* "Μαύρη μοίρα που 'χεις άντρα, όλοι παν και δε γυρίζουν εσύ πας κι έρχεσαι."
* "Με όποιον δάσκαλο καθίσεις, τέτοια γραμματα θα μάθεις."
* "Μεγάλη μπουκιά φάε, μεγάλη κουβέντα μην πεις."
* "Μεγαλώνει το γομάρι και κονταίνει το σαμάρι."
* "Μη θωρείς με πως κουτσαίνω, δες την ίσια μου τη μοίρα."
* "Μην κακολογάς το σπίτι σου, μην πεσει και σε πλακώσει!"
* "Μην τάξεις σ'΄Αγιο κερί και σε παιδί κουλούρι."
* "Μην το πεις ούτε του παπά."
* "Μήτ' ο σκύλος τρώει τ' άχυρο μήτε το γάιδαρο αφήνει."
* "Μια στο καρφί και μια στο πέταλο."
* "Μικρόν κώλον δεν έδειρες, μέγαν μη φοβερίζεις."
* "Μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα."
* "Μοναχός σου χορευε κι`οσο θελεις πηδα."
"Μην τάξεις σ'΄Αγιο κερί και σε παιδί κουλούρι"
"Μην το πεις ούτε του παπά"
"Μαύρη μοίρα που 'χεις άντρα, όλοι παν και δε γυρίζουν εσύ πας κι έρχεσαι"
"Μεγαλώνει το γομάρι και κονταίνει το σαμάρι"
"Μάθε γέρο γράμματα τώρα στα γεράματα"
"Μαζί με τα χλωρά καίγονται και τα ξερά"
"Μας έμαθαν οι Κρητικοί πως είμαστε Χανιώτες"
"Μικρόν κώλον δεν έδειρες , μέγαν μη φοβερίζεις"
"Μη θωρείς με πως κουτσαίνω, δες την ίσια μου τη μοίρα"
" Μήτ' ο σκύλος τρώει τ' άχυρο μήτε το γάιδαρο αφήνει"
 
==Ν==
 
* "Να 'καναν οι μύγες μέλι, τρεις οκάδες στον παρά."
* "Να 'χα πουτάνας ριζικό και ακαμάτρας μοίρα".
* "Να ζήσει όποιος μ' έβρισε, να σκάσει όποιος μου το 'πε."
* "Να λιλί δος μου τσιτσί."
* "Να ξαναγενόμουν νύφη, θα 'ξερα να προσκυνήσω."
* "Να 'ταν τα Φώτα βροχερά και η Λαμπρή βροχάτη."
* "Νάτανε η ζήλεια ψώρα θα ξυνόταν όλη η χώρα!"
* "Νηστεύει ο δούλος του Θεού,γιατί ψωμί δεν έχει."
* "Νηστικό αρκούδι δεν χορεύει."
* "Νιός ήμουνα και γέρασα."
"Να ζήσει όποιος μ' έβρισε, να σκάσει όποιος μου το 'πε"
"Να λιλί δος μου τσιτσί"
"Να 'καναν οι μύγες μέλι, τρεις οκάδες στον παρά"
" Να ξαναγενόμουν νύφη, θα 'ξερα να προσκυνήσω"
"Να 'ταν τα Φώτα βροχερά και η Λαμπρή βροχάτη"
"Νηστεύει ο δούλος του Θεού,γιατί ψωμί δεν έχει"
 
==Ξ==
Γραμμή 224 ⟶ 222 :
* "Ο ψεύτης και ο κλέφτης το πρώτο χρόνο χαίρονται."
* "Οι δρόμοι είναι ανοικτοί και τα σκυλιά δεμένα."
* "Ο πνιμένος από τα μαλλιά του πιάνεται."
* "Ο φίλος στην ανάγκη φαίνεται."
* "Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίσει, καλοκαίρι θα μυρίσει."
Γραμμή 237 ⟶ 236 :
* "Όπως έστρωσες θα κοιμηθείς."
* "Όσα δεν φτάνει η αλεπού τα κάνει κρεμαστάρια."
* "Όσα ξέρει ο νοικοκύρης δε τα ξέρει ο κόσμος όλος"."
* "Όσα φέρνει η ώρα δε τα φέρνει ο χρόνος."
* "Ό,τι δίνεις παίρνεις."
* "Όύτε ψύλλος στον κόρφο του." (δε θά'θελα νά'μαι)
* "Όχι Γιάννης, Γιαννάκης."
* "΄ΟποιοςΌποιος έχει πολύ πιπέρι βάζει και στα λάχανα."
* "Όταν δεις ακρίβεια, καρτέρειε και τη φθήνεια."
"΄Οταν κοιμάται ο γιόκας μου ψωμί δε μας γυρεύει"
* "Όταν διψάει η αυλή σου νερό έξω μη χύσεις."
"΄Οταν ευρείς τοπ φόρτωμα πληρώσου το κουρμέκι"
* "Όταν ευρείς τοπ φόρτωμα πληρώσου το κουρμέκι."
"΄Οταν διψάει η αυλή σου νερό έξω μη χύσεις"
* "Όταν κοιμάται ο γιόκας μου ψωμί δε μας γυρεύει."
"΄Οταν δεις ακρίβεια, καρτέρειε και τη φθήνεια"
"Ο πνιμένος από τα μαλλιά του πιάνεται"
 
==Π==
 
* "Πάρ' τονα στο γάμο σου, να σου πει και του χρόνου."
* "Παπά παιδί διαβόλου εγγόνι."
* "Παπάς εγίνεις Κωσταντή; Έτσι το 'φερ' η κατάρα."
Γραμμή 258 ⟶ 257 :
* "Περήφανος καλόγερος, άδεια τα σάκουλά του."
* "Περί ορέξεως κολοκυθόπιτα."
* "Πες πες το κοπέλι κάνει τη γριά και θέλει."
* "Πέσε σύκο να σε φάω."
* "Πέτρα που κυλά μούχλα δε πιάνει."
* "Πίσω έχει η αχλάδα την ουρά."
* "Πλεύουν τα μήλα στο νερό πλεύουν και οι καβαλίνες."
* "Πότε έγινα φαντίνα; Όταν βρήκα τον καιρό";
** Σημ. ''Φαντίνα'' είναι η πρωτότοκη κόρη, η οποία είχε ιδιαίτερα προνόμια.
* "Πότε με τα καρύδια του, πότε με τον χαλβά του. Ήφερε την καλογριά εις τα θελήματά του."
* "Ποτέ μη δώσεις στον φτωχό πόρτα και παραθύρι και πάπλωμα να σκεπαστεί, μη σηκωθεί και φύγει."
* "Πρόβατο που βελάζει χάνει την χαψιά του."
* "Πρώτα όβασον κι`επεκεί κακάντσον." (ποντιακή)
* "Πυρ, γυνή και θάλασσα."
* "Πώς πάν' αράπη τα παιδιά σου, όσο πάνε και μαυρίζουνε."
* "Πλεύουν τα μήλα στο νερό πλεύουν και οι καβαλίνες."
* "Πότε έγινα φαντίνα; Όταν βρήκα τον καιρό";
** Σημ. ''Φαντίνα'' είναι η πρωτότοκη κόρη, η οποία είχε ιδιαίτερα προνόμια.
* "Πρώτα όβασον κι`επεκεί κακάντσον(ποντιακία)
"Πάρε με στο γάμο σου να σου πω και του χρόνου"
"Πες πες το κοπέλι κάνει τη γριά και θέλει"
 
==Ρ==
 
* "Ράβε ξήλωνε δουλειά να μη σου λείπει."
* "Ρε, γαμπρέ, η μύτη σου. Είν' από το χειμώνα."
* "Ρωμιών καυγάς, Τούρκων χαλβάς."
* "Ρωτώντας πας στην Πόλη."
"Ρέει, γαμπρέ, η μύτη σου. Είν' από το χειμώνα"
"Ρωμιών καυγάς, Τούρκων χαλβάς"
 
==Σ==
 
* "Σ' άλογο ξένο αν ανεβείς, μεσοστρατίς πεζεύεις."
* "Σ' έναν δίνουν και δεν παίρνει, άλλον δέρνουν και δε φεύγει."
* "Σακάκι πληρώνεις, σακάκι παίρνεις. Μανίκι πληρώνεις, μανίκι παίρνεις."
* "Σαν αστράφτει και βροντά, δέσε την βάρκα του ψαρά."
* "Σαν σ' αρέσει η φάβα σπείρε και κάνα λαθούρι."
* "Σαρανταπέντε Γιάννηδες ενός κοκόρου γνώση."
* "Σε καλού κουμπάρου σπίτι, όποιος κάθεται δε φεύγει."
* "Σε παιδί και σε τρελό μη τάξεις."
* "ΣηκωθήκανεΣηκωθήκαν τ'αγγούριατα ποδάρια να γαμήσουνβαρέσουν το μανάβηκεφάλι."
* "Σήμερα κινήσαμε κι αύριο πόσες έχουμε."
* "Σκατό μεγάλο φάε, λόγο μεγάλο μην πείς!"
* "Σκατο κι`εν, η γιαγια μ' έχεσεν." (ποντιακή)
* "Σκύλο που γαβγίζει μη φοβάσαι."
* "Σκύλος που γαβγίζει δεν δαγκώνει."
* "Στο αγελαδοκούρεμα." (=στις καλένδες)
* "Σου χαρίζουν γάιδαρο και τον κοιτάς στα δόντια."
* "Στείλε στους γύφτους να βρεις προζύμι."
* "Στερνή μου γνώση να σ΄ είχα πρώτα."
* "Στεφάνωσε και μπλέτσωσε και βάφτισε και φεύγα."
* "Στην χώρα των τυφλών, ο μονόφθαλμος είναι βασιλιάς."
* "Στο αγελαδοκούρεμα." (=στις καλένδες)
* "Στο σπασμένο το σακί θέλεις βάλε θέλεις μη."
* "Στον ακάλεστο το γάμο ή διωγμένος ή δαρμένος."
* "Στου κουφού τη πόρτα όσο θέλεις βρόντα."
* "Σφάξε με Πασά μ' να αγιάσω."
* "Σώπα συ να κρίνω γω, σήκω συ να κάτσω γω."
* "Σκατο κι`εν,η γιαγιαμ`εχεσεν".(ποντιακια)
"Σηκωθήκαν τα ποδάρια να βαρέσουν το κεφάλι"
"Σαν σ' αρέσει η φάβα σπείρε και κάνα λαθούρι"
"Σ' άλογο ξένο αν ανεβείς, μεσοστρατίς πεζεύεις"
"Σ' έναν δίνουν και δεν παίρνει, άλλον δέρνουν και δε φεύγει"
"Σε καλού κουμπάρου σπίτι, όποιος κάθεται δε φεύγει"
"Σήμερα κινήσαμε κι αύριο πόσες έχουμε"
" Στεφάνωσε και μπλέτσωσε και βάφτισε και φεύγα"
" Στον ακάλεστο το γάμο ή διωγμένος ή δαρμένος"
" Στο διάβολο άναψε κερί για να σε κάμει να χεστείς"
"Στείλε στους γύφτους να βρεις προζύμι"
"Στο σπασμένο το σακί θέλεις βάλε θέλεις μη"
"Σώπα συ να κρίνω γω, σήκω συ να κάτσω γω"
 
==Τ==
* "Τα δικά σου αμπέλια φράζεκαι τα ξένα μη γυρεύεις."
* "Τα ζώα μου αργά."
* "Τα μάτια που δε βλέπονται γρήγορα λησμονιούνται."
* "Τα λίγα λόγια ζάχαρη και τα καθόλου μέλι."
* "Τα μεταξωτά βρακιά θέλουν και επιδέξιους κώλους."
* "Τα μυαλά σου και μια λίρα και του μπογιατζή ο κόπανος."
* "Τα λίγα λόγια ζάχαρη και τα καθόλου μέλι."
* "Τα πολλά πνίγουν τον άντρα και τα λίγα τη γυναίκα."
* "Της καλομάνας το παιδί, το πρώτο να 'ναι κορίτσι."
* "Της νύχτας τα καμώματα, τα βλέπει η μέρα και γελά."
Γραμμή 318 ⟶ 317 :
* "Τι κάνεις Γιάννη; Κουκιά σπέρνω!"
* "Τι μπρόκολα τι λάχανα."
* "Τι χοντρό κεφάλι που 'χεις. Με στενεύει η σκούφια σου."
* "Το ''αγώι'' ξυπνάει τον αγωγιάτη."
* "Το αγώι ξυπνάει τον αγωγιάτη."
* "Το βουβάλι κι αν ξεπέσει πάλι αξίζει ένα βόιδι."
* "Το γαρούφαλο είναι μαύρο μα πουλιέται με το δράμι."
* "Το γύφτο κάναν βασιλιά κι'αυτός γύρευε ρείκια."
* "Το έξυπνο πουλί από την μύτη πιάνεται."
* "Το καλό το παλικάρι ξέρει κι άλλο μονοπάτι."
* "Το πολύ το τάκα τάκα κάνει το παιδί μαλάκα."
* "Το μήλο κάτω απ' την μηλιά θα πέσει."
* "Το παιδί σου πάντρεψες; Γείτονα το ‘καμες. Κι όχι καλογείτονα, αλλά κακογείτονα."
* "Τον αράπη κι αν τον πλένεις το σαπούνι σου χαλάς."
* "Το φτηνό είν΄κιείν' κι ακριβό."
* "Το ψάρι βρωμάει απ΄ το κεφάλι."
* "Τον αράπη κι αν τον πλένεις το σαπούνι σου χαλάς."
* "Του φτωχού η κοιλία όταν γομούτε η ψωλίατ`σκούτε." (ποντιακιά)
* "Του φτωχού η κοιλία όταν γομούτε η ψωλίατ`σκούτε." (ποντιακή)
* "Τρώγοντας έρχεται η όρεξη."
* "Τσάμπα ξύδι γλυκό σα μέλι."
* "Των φρονίμων τα παιδιά πριν πεινάσουν μαγειρεύουν."
* "Τώρα στα γεράματα μάθε γέρο γράμματα!"
* "Το παιδί σου πάντρεψες; Γείτονα το ‘καμες. Κι όχι καλογείτονα, αλλά κακογείτονα".
"Τ' αυγά δε βάφονται με πορδές"
"Τα δικά σου αμπέλια φράζεκαι τα ξένα μη γυρεύεις"
"Τα μάτια που δε βλέπονται γρήγορα λησμονιούνται"
"Τα μυαλά σου και μια λίρα και του μπογιατζή ο κόπανος"
"Τα πολλά πνίγουν τον άντρα και τα λίγα τη γυναίκα"
"Γυναίκα μη μπιστεύεσαι κι ας είν' και γκαστρωμένη"
"Τι χοντρό κεφάλι που 'χεις. Με στενεύει η σκούφια σου"
"Το γαρούφαλο είναι μαύρο μα πουλιέται με το δράμι"
"Το βουβάλι κι αν ξεπέσει πάλι αξίζει ένα βόιδι"
 
==Υ==
 
"Υστερνή μου γνώση να σε είχα πρώτα"
* "΄ΥστεραΎστερα απ' τη βροχή έρχεται και χαλάζι."
* "Ύστερνή μου γνώση να σε είχα πρώτα."
 
==Φ==
 
* "Φασούλι το φασούλι γεμίζει το σακούλι."
* "Φείδου χρόνου" (Αρχαίο)
* "Φάτε μάτια ψάρια και κοιλιά περίδρομο."
* "Φίδι φύλα το χειμώνα να σε φάει το καλοκαίρι."
* "Φίλε μου στην ανάγκη μου κι οχθρέ μου στη χαρά μου."
* "Φοβέρισε τον κώλο σου μη χέσει τα κλιτσιά σου."
* "Φρου φρου και τ' αμπέλι ξέφραγο."
* "Φύλαγε τα ρούχα σου να έχεις τα μισά."
"Φασούλι το φασούλι γεμίζει το σακούλι"
"Φάτε μάτια ψάρια και κοιλιά περίδρομο"
"Φίδι φύλα το χειμώνα να σε φάει το καλοκαίρι"
"Φίλα του εχθρού το χέρι, αν δε μπορείς να το δαγκάσεις"
"Φίλε μου στην ανάγκη μου κι οχθρέ μου στη χαρά μου"
"Φοβέρισε τον κώλο σου μη χέσει τα κλιτσιά σου"
"φρου φρου και τ' αμπέλι ξέφραγο"
 
==Χ==
* "Χάρε χαρά που μου 'φερες και λύπη που μου πήρες."
* "Χέσε μέσα Πολυχρόνη που δεν γίναμε ευζώνοι".
* "Χέσε μέσα Πολυχρόνη που δεν γίναμε ευζώνοι."
* "Χέστηκε η φοράδα στ΄ αλώνι".
* "Χέστηκε η φοράδα στοστ΄ Γενί Τζαμί και κατούρησε στ΄άχυρααλώνι.".
* "Χέστηκε η φοράδα στο Γενί Τζαμί και κατούρησε στ' άχυρα."
* "χεσε ψηλα κι`αγναντευε".
* "Χέσε ψηλά κι αγνάντευε."
* "χεσε ψηλα κι`αγναντευε και πέτα βοτσαλάκια".
* "Χέσε ψηλά κι αγνάντευε και πέτα βοτσαλάκια."
* "Χόρευε κυρά Ντουντού κοίτα και το σπίτι σου."
* "Χρόνου φείδου." (Αρχαίο)
* "Χωριό που φαίνεται κολαούζο δε θέλει."
"* "Χωρίς κουπιά και άρμενα, Αϊ-Νικόλα βόηθα."
"Χόρευε κυρά Ντουντού κοίτα και το σπίτι σου"
"Χάρε χαρά που μου ' φερες και λύπη που μου πήρες"
 
==Ψ==