Οδυσσέας Ελύτης

Ο Οδυσσέας Ελύτης (2 Νοεμβρίου 1911 - 18 Μαρτίου 1996), φιλολογικό ψευδώνυμο του Οδυσσέα Αλεπουδέλη του Παναγιώτη, ήταν ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες ποιητές.

Αποφθέγματα

• Μέσα στη θλίψη της απέραντης μετριότητας, που μας πνίγει από παντού, παρηγοριέμαι ότι κάπου, σε κάποιο καμαράκι, κάποιοι πεισματάρηδες αγωνίζονται να εξουδετερώσουν τη φθορά.
  • Εν λευκώ (1992), «Μικρά έψιλον»

• Να γιατί γράφω. Γιατί η ποίηση αρχίζει από κει που την τελευταία λέξη δεν την έχει ο θάνατος.
  • Ανοιχτά χαρτιά (1974), «Πρώτα-πρώτα»

Προσανατολισμοί (1940)

• Πριν απ’ τα μάτια μου ήσουν φως. Πριν απ' τον Έρωτα, έρωτας. Κι όταν σε πήρε το φιλί, Γυναίκα

• Είναι η τρελή ροδιά που μάχεται τη συννεφιά του κόσμου;

• Γύμνωσε την επιθυμία σου ως το κόκαλο.

• Ορατή και ωραία στο πλάι σου είμαι ακέραιος!

• Σε πήρα σύντροφο στην αστραπή,στο δέος,στο ένστιχτο.

• Στη ματιά σου ή στο ύψος του ήλιου της όλος μου ο βίος γίνεται μια λέξη.

• Λόγια όχι σαν τ' άλλα μα κι αυτά μ' ένα μοναδικό τους προορισμόν: Εσένα!

• Με την πρώτη σταγόνα της βροχής σκοτώθηκε το καλοκαίρι.

• Κανένα κύμα δεν κρατάει στο στήθος του κακία.

• Μπορεί να πιστέψει κανείς ως και τον εαυτό του.Να νιώσει την παρουσία της ηδονής ως μες στις κόρες των ματιών του.

• Η επιθυμία έχει μια πολύ ψηλή κορμοστασιά και στις παλάμες της καίει η απουσία.

Ήλιος ο Πρώτος (1943)

• Ότι αγαπώ γεννιέται αδιάκοπα. Ότι αγαπώ βρίσκεται στην αρχή του πάντα.

• Το τελευταίο ταξίδι μοιάζει με το πρώτο πρώτο.

• Που λέτε:ο μόνος δρόμος είναι η ανατολή!

• Ότι κοιτάω με τη ματιά με θρέφει. Ότι κρατάω με την αφή με θρέφει.

Το Άξιον Εστί (1959)

• Αυτός ο κόσμος ο μικρός, ο μέγας!

• Τούτο μόνο να ξέρεις: «Ό,τι σώσεις μες στην αστραπή καθαρό στον αιώνα θα διαρκέσει».

• Εκοιμήθηκα πάνω στην έγνοια της αυριανής ημέρας όπως ο στρατιώτης επάνω στο τουφέκι του.Και τα ελέη της νύχτας ερεύνησα όπως ο ασκητής το Θεό του.

• Αλλά κάτεχε ότι μονάχα κείνος που παλεύει το σκοτάδι μέσα του θά' χει μεθαύριο μερτικό δικό του στον ήλιο.

• Αυτοί πού 'ναι ταγμένοι για τη ρέγγα και το χαλβά, σ' αυτά πάντοτε θα ξαναγυρίζουν.

• Ήρθαν ντυμένοι "φίλοι" αμέτρητες φορές οι εχθροί μου το παμπάλαιο χώμα πατώντας.

• Όπου και να σας βρίσκει το κακό,αδελφοί όπου και να θολώνει ο νους σας μνημονεύετε Διονύσιο Σολωμό και μνημονεύετε Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη.

Το φωτόδεντρο και η Δέκατη Τέταρτη Ομορφιά (1971)

• Ώσπου τέλος ένιωσα κι ας πα'να μ' έλεγαν τρελό πώς από 'να τίποτα γίνεται ο Παράδεισος.

• Πού να δώσω να το καταλάβουν οι πλειοψηφίες πως η δύναμη μόνο σκοτώνει και πως το σπουδαιότερο: Η άνοιξη και αυτή προϊόν του ανθρώπου είναι.

• Το ελάχιστο θέλησα και με τιμώρησαν με το πολύ.

• Κι έχε στο νου σου έχε στο νου σου πάντοτε μ' ακούς; το άχ που βγάνει ο σκοτωμός το άχ που βγάν' η αγάπη.

Τα Ετεροθαλή (1974)

• Νικά η περήφανη καρδιά τα μαύρα σκότη.
• Είναι σπουδαίο πράγμα ο άνθρωπος και μόνο να το σκέφτεσαι.
• Παρά λίγη καρδιά θά'ταν ο κόσμος άλλος.
• Και δεν ζω και δεν έχω πεθάνει.
• Μόνος αλλ'όχι μόνος, όπως πάντα.
• Βαρύς ο κόσμος να τον ζήσεις όμως για λίγη περηφάνεια το άξιζε.
• Πολύ δεν θέλει ο κόσμος.Ενα κάτι.Ελάχιστο.Σαν τη στραβοτιμονιά πριν από το δυστύχημα. Όμως ακριβώς προς την αντίθετη κατεύθυνση.
• Αρκετά λατρέψαμε τον κίνδυνο κι είναι καιρός να μας το ανταποδώσει.
• Κι αυτός που δίνει,παίρνει.
• Χρυσωμένες έχουν τις παγίδες τους οι άνθρωποι κι είναι ανάγκη να μείνω απ' τους απέξω.

Μαρία Νεφέλη (1978)

• Η Λύπη ομορφαίνει επειδή της μοιάζουμε.

• Στο χωριό της γλώσσας μου τη Λύπη τηνε λένε Λάμπουσα.

• Θέ μου τί μπλε ξοδεύεις για να μη σε βλέπουμε!

• Δυστυχώς και η γη με δικά μας έξοδα γυρίζει.

• Τρώγε την πρόοδο και με τα φλούδια και με τα κουκούτσια της.

• Δίνε δωρεάν το χρόνο αν θες να σου μείνει λίγη αξιοπρέπεια.

• Την αλήθεια τη "φτιάχνει" κανείς ακριβώς όπως φτιάχνει και το ψέμα.

• Θα πρέπει να δημιουργούμε αντισώματα και για την Ευθύνη.

• Μια νομοθεσία εντελώς άχρηστη για τις Εξουσίες θά'τανε αληθινή σωτηρία.

• Στην κακή μοιρασιά πάντοτε ο Θεός ζημιώνεται.

• Από τον Θεό τραβιέται ο άνθρωπος όπως ο καρχαρίας από το αίμα.

• Οταν η συμφορά συμφέρει λογάριαζέ την για πόρνη.

• Κάνε άλμα πιο γρήγορο από την φθορά.

• Θάλασσα λανθασμένη δε γίνεται.

• Όταν ακούς "τάξη" ανθρωπινό κρέας μυρίζει.

• Αν είναι να πεθάνεις πέθανε αλλά κοίτα να γίνεις ο πρώτος πετεινός μέσα στον Άδη.

• Τί κρίμας που δε βρέθηκε το Linguaphone της ηδονής ακόμη!

• Είναι αγένεια να κάνεις του Χάρου χειροφιλήματα.

Τρία ποιήματα με σημαία ευκαιρίας (1982)

• Ένα στήθος νέας γυναίκας είναι ήδη άρθρο μελλοντικού Συντάγματος.
• Θα υπάρξουν πάντοτε δύο η τρεις γενναίοι να βλέπουνε τον κόσμο χωρίς σκοπιμότητα.
• Α, μονάχα νά'ξερα μιαν ελευθερία πραγματική που να μπορώ να την υμνώ χωρίς να φαίνομαι αφελής ή φαρισαίος.
• Το αμύγδαλο του κόσμου είναι βαθιά κρυμμένο και παραμένει αδάγκωτο.
• Το παν είναι η ρότα σου κόντρα στην κοινωνία ετούτη.
• Όλα να τά'χεις πάντα κάτι λείπει.
• Βρέθηκε πάντα να ζητάμε ίσα ίσα εκείνο που δε γίνεται.
• Υπάρχει ένας προδότης μέσα σου που η ώρα του θά'ρθει να τιμωρηθεί.
• Και ιδού το τελικό συμπέρασμα: νά'σαι ο αριστοκράτης αλλ' από την ανάποδη.

Εκ του Πλησίον (1998)

• Φτάσε να συλλαμβάνεις αισθήσεις όσες και τα μουστάκια της γάτας σου.

• Όπως ο στάχυς μεταβάλλει τη σοφία του σε άρτο,έτσι κι ο ποιητής την αφροσύνη του σε πικρόν υδράργυρον, αλλ'αγάπης.

• Κοιμήσου καραμέλα μου για να σε πιπιλίσω.

• Θαυμάσια που τρέχει ο ουρανός ,αν κρίνεις απ'τα σύννεφα.
• Από παιδιά και μόνον φτιάχνεις Ιεροσόλυμα.

• Κάποτε πρέπει και να παίρνει ανάσα ο άνεμος.

• Κατά τ' άλλα, πραγματικά τρώω περγαμόντο για να ξημερώσει και γράφω ποιήματα ώστε να ερωτεύομαι σωστά.
• Να χαράζεσαι στη ζωή τόσο προσεκτικά,που να μη ματώνει ποτέ η ευλάβεια.
• Γρατζουνάει το πρώτο σου φιλί ,όπως το πρώτο σου ποίημα.
• Τι εύκρατη γίνεται η σκέψη όταν τα μπλε σου βγαίνουν περίπατο!

• Φανού πρίγκηπας πριν την ώρα σου. Αλλιώς θά'ναι αργά ως και για τον διωγμό σου.

• Καθ'οδόν βρίσκεις τον Οδυσσέα σου, και πάλι ζήτημα είναι.Θέλει να κοιμάσαι μ΄ανοιχτά πανιά και μ' ανεβασμένη την άγκυρά σου. "Εκ του Πλησίον"

• Πιο κοντός απ'τη λύπη του ο άνθρωπος.
• Χρειάζονται αλήθειες, ακόμη και για να πεις ψέματα.

• Οι ιδέες είναι σαν τα φαντάσματα,περνάς ανάμεσά τους κι αυτά εξακολουθούν να υπάρχουν.Τις κλοτσάς,κι εκείνες δεν σαλεύουν!Εάν δεν τους λείψεις εσύ, δεν πρόκειται να λείψουν ποτέ.
• Η ελευθερία έχει δύο κοφτερές όψεις, όπως τα παλιά ξυραφάκια.

• Επειδή απ' τα είκοσι στα τριάντα σου ο δρόμος είναι πολύ πιο μακρύς απ'ότι απ'τα τριάντα σου στα ενενήντα σου.
• Στο θέμα της αντιπαροχής δεν ευτύχησε η ανθρωπότητα.
• Εχει κι ο νους Λιτόχωρο. Με διαβαστές πλαγιές κι εύφορα μπλε θαλάσσης.

• Κάποτε νιώθω νά'μαι ανάμεσα σ'αυτούς που δε γνώρισα ποτέ.

• Με λίγα σπουργίτια , μία βρύση και κανέναν άνθρωπο, μ'αυτά μόνον, γίνεται να φτιάξεις το μοναστήρι πασών των θεοτήτων.

• Για να φτάσεις στον οργασμό δεν σου χρειάζεται Shakespeare.

• Στα ερείπια συχνάζουν οι μέλισσες και οι πρώην ιδέες.

• Όπως και να το κάνεις , ένα κομμάτι "πάντοτε" στον άνθρωπο θα υπάρχει.

• Τράβα μόνος σου ο ίδιος κι όσο πιο δυνατά μπορείς το σχοινί που ανεβάζει το καλαθάκι σου στα πιο εμπιστευτικά σου Μετέωρα.

• Κι ένα τέταρτο μητέρας αρκεί για δέκα ζωές, και πάλι κάτι θα περισσέψει που να το ανακράξεις σε στιγμή μεγάλου κινδύνου.

• Ο καλύτερος αγωγός θερμότητας είναι η λύπη. Γι'αυτό βλέπεις να καίνε κάθε μέρα οι καμινάδες, χωρίς να φαίνεται πουθενά καμιά φωτιά.

• Οι κακοί ποιητές τρέφονται από τα γεγονότα,οι μέτριοι από τα αισθήματα, και οι καλοί από τη μετατροπή του τίποτε σε κάτι.
• Και διαμάντι στα δύο φτάνει να κόψει ένα μαχαίρι, αρκεί νά'ναι από συμφέρον.
• Κι ένα άστρο που σου κρύβεται, μην τύχει κι είσαι ο ιδιοκτήτης του.

• Το κατά λάθος λάθος μπορεί να σε οδηγήσει και σε άλλα επόμενα,δεν σε επαναφέρει όμως στο σωστό ποτέ.

• Κοίτα να κόβεις κάθε τόσο τα νύχια της Ιστορίας ,επειδή έτσι και μεγαλώσουν θα πνίξουν κι εσένα και την αλήθεια.

• Το μεγάλο μας όφελος είναι από τις πολλές μικρές καταστροφές.

• Αν δεν σου λείψει ένα κομμάτι ζωής, όνειρα μην περιμένεις.

• Ζητώ ν'αγοράσω αξιοπρέπεια σαν αυτή των ελεφάντων που απομακρύνονται για να πεθάνουν.

• Μάθε ν'αγοράζεις πάντοτε από την ίδια -όσο μεγάλη κι αν είναι -ποσότητα του ελαχίστου.

• Είναι τόσο σχετικά τα μεγέθη, που αυτοκαταργούνται. Ένα ικανό μυρμήγκι βαρύνει-σε απόλυτο αξία- περισσότερο από ένα μέτριο πρωθυπουργό.

• Την άνοιξη αν δεν την βρεις τη φτιάχνεις.

• Και στον ενεστώτα του αρέσει να ξενοπλαγιάζει ο έρωτας και στον παρακείμενο. Με λίγο παραπάνω πιπέρι κατά την περίσταση.

• Μια εξίσωση από κολοκύθια που βράζουν χωρίς κανένα προορισμό είναι η ζωή.

• Η σκέψη ξεβάφει. Ο νους ποτέ.

• Έχω πει τόσες αλήθειες, που μοιάζει με ψέματα.

• Κι έναν πόντο πιο ψηλά να πάτε, άνθρωποι, ευχαριστώ θα σας πει ο Θεός.

• Όσο πιο κακός καμαρώνεις ότι γίνεσαι τόσο περισσότερα κιλά χάνεις από το βάρος της δοσμένης ευφυίας σου. Κουτή μέλισσα που με το κεντρί σου χάνεσαι.

• Η απόσταση ανάμεσα στο τίποτε και το ελάχιστο είναι κατά πολύ μεγαλύτερη απ'ότι ανάμεσα στο ελάχιστο και το πολύ.

• Σε όλα τα δέντρα θα πρέπει να υπάρχει το όνομα κείνο που σε ένα μόνον άπαξ εχάραξες.

• Γιατί και ο έρως μία θαυματουργία είναι.

• Τον κορυδαλλό τον ακούς μόνον όταν δεν τον βλέπεις, όπως την έμπνευση τη βρίσκεις μόνον όταν δεν την κυνηγάς.

• Η ομορφιά μπορεί να πουλιέται. Στις τράπεζες όμως δεν κατατίθεται ποτέ. Ο τόκος θα ήτανε μια φθορά επιπλέον στο υποτιθέμενο κεφάλαιο.

• Στο μυαλό του καθενός περιμένει μια κότα.