Λατινικές παροιμίες
κατάλογος εγχειρημάτων Wikimedia
Κατάλογος Λατινικών και Ρωμαϊκών παροιμιών και ρητών:
| Α Β Γ Δ Ε Ζ Η Θ Ι Κ Λ Μ Ν Ξ Ο Π Ρ Σ Τ Υ Φ Χ Ψ Ω |
- Αγάπη, συμπεριφορά, λέξεις, πράξεις.
- Amore, more, ore, re.
- Αδραξε τη μέρα.
- Carpe diem.
- Αν επιθυμείς ειρήνη, προετοίμαζε πόλεμο. (Ιούλιος Καίσαρας)
- Si vis pacem, para bellum.
- Αν θες να αγαπηθείς, αγάπα. (Σενέκας)
- Si vis amaria, ama.
- Απεδείχθη ή αλλιώς Όπερ, έδει, δείξαι.(χρησιμοποιείται συνήθως όταν έχουμε αποδείξει την λύση ενός μαθηματικού προβλήματος)
- quod erat demonstratum
- Από τη θάλασσα στη θάλασσα (εθνικό ρητό του Καναδά)
- A mari usque ad mare.
- Από το στόμα του μωρού η αλήθεια.
- Ex parvulorum veritas.
- Άρτον και θεάματα.
- Panem et circenses.
- Για το κρέας του λύκου χρειάζονται δόντια σκύλου.
- A carne di lupo zanne di cane. (Η παροιμία δεν είναι λατινική, είναι ιταλική).
- Δεν είναι ηθικό καθετί που επιτρέπεται.
- Non omne quid licet honestum est.
- Διαίρει και βασίλευε.
- Divide et impera.
- Δίκιο είναι η τέχνη του καλού και του ίσου.
- Jus est ars boni et aequi.
- Δικό μου λάθος.
- Mea culpa.
- Δίνει δύο φορές ο όποιος δίνει γρήγορα. / Δις δίδει ος δίδει ταχέως.
- Bis dat, qui cito dat.
- Εις μάρτυς, ουδείς μάρτυς.
- Testis unus, testis nullus.
- Εις τον αιώνα τον άπαντα.
- Ad vitam aeternam.
- Είναι ελληνικά και δεν διαβάζονται. (δηλαδή: Κάτι ακατάληπτο που υπερπηδάται)
- Graeca sunt, non leguntur
- Είναι τρελοί αυτοί οι Ρωμαίοι. (Ρενέ Γκοσινύ, απο το κόμικ Αστερίξ και Οβελίξ)
- Deliriant isti Romani.
- Ειρήνη στη Γη.
- Pacem in Terris
- Εν οίδα ότι ουδέν οίδα.
- Scio me nihil scire
- Επιτρέπεται να πέσεις,επιβάλεται να σηκωθείς
- dimittantur cadere debet surgere
- Έργα, όχι λόγια.
- Res, non verba.
- Επειδή δεν με καταλαβαίνουν, είμαι βάρβαρος.
- Barbarus hic ego sum, qui non intellegor ulli.
- Η αγάπη κατακτά τα πάντα.
- Amor vincit omnia.
- Η αναγκαιότητα είναι η μητέρα της εφεύρεσης. (Απουλήιος)
- Mater artium necessitas.
- Η αυγή είναι φίλη των μουσών.
- Aurora musis amica est.
- Η ειρήνη είναι το καλύτερο φάρμακο.
- Optimum medicamentum quies est.
- Η επανάληψη είναι μητέρα της μαθήσεως.
- Repetitio est mater studiorum.
- Ή Καίσαρ ή τίποτα.
- Aut Caesar, aut nihil.
- Η καλή υγεία είναι πολυτιμότερη από τον μεγαλύτερο πλούτο.
- Bona valetudo melior est quam maximae divitiae.
- Η κατάχρηση δεν αίρει τη χρήση.
- Abusus non tollit usum.
- Η κατειλημμένη Ελλάδα κατέλαβε τον άγριο νικητή της, και έφερε τις τέχνες στο άξεστο Λάτιο. (Οράτιος, Epistulae)
- Graecia capta ferum victorem cepit, et artes intulit agresti Latio.
- Ή μάθε ή φύγε.
- Aut disce aut discede.
- Η παράσταση έλαβε τέλος.
- Acta est fabula.
- Η συνήθεια είναι δεύτερη φύση.
- Consuetudo altera natura est.
- Η τέχνη μακρά, ο βίος βραχύς.
- Ars longa, vita brevis.
- Η τύχη βοηθά τους τολμηρούς.
- Audaces fortuna juvat.
- Θα πρέπει να ακουστεί και η άλλη πλευρά.
- Audiatur et altera pars.
- Ιδού η Ρόδος, ιδού και το πήδημα (Αίσωπος)
- Hic Rhodus, hic salta.
- Καθένας έχει τη θρησκεία της χώρας του.
- Cujus regio, ejus religio.
- Και η γνώση απο μόνη της είναι δύναμη.
- Et ipsa scientia potestas est. (Φράνσις Μπέικον, Meditationes sacræ)
- Καλή διάγνωση, καλή θεραπεία.
- Bona diagnosis, bona curatio.
- Κάθε άνθρωπος μπορεί να κάνει λάθος. (Κικέρων)
- Cuiusvis hominis est errare
- Κανένα έγκλημα, καμιά ποινή χωρίς νόμο.
- Nullum crimen, nulla poena sine lege.
- Κανένας νόμος δε συμφέρει τους πάντες.
- Nulla lex commoda omnibus est.
- Καταδικάζουν ό,τι δεν καταλαβαίνουν.
- Damnant quod non intellegunt.
- Κάτι που διαγιγνώσκεται καλά μπορεί να θεραπευτεί καλά.
- Bene diagnoscitur, bene curatur.
- Κοίτα τη δουλειά σου.
- Age quod agis.
- Λάθος εκ παραδρομής.
- Lapsus linguae.
- Λάθος της γραφίδας.
- Lapsus calami.
- Λεχθέν εκτελεσθέν.
- Dictum factum.
- Μακάριοι οι κατέχοντες.
- Beati possidentes.
- Μακάριοι οι πτωχοί τω πνεύματι.
- Beati pauperes spiritu.
- Ματαιότης ματαιοτήτων, τα πάντα ματαιότης. (Θρησκευτικόν: Παλαία Διαθήκη Εκκλησιαστής κεφ1.2)
- Vanitas vanitatum et omnia vanitas.
- Μακρύτερα, Ψηλότερα, Δυνατότερα. (ρητό των Ολυμπιακών Αγώνων)
- Citius Altius Fortius.
- Με κάθε επιφύλαξη.
- Ad referendum.
- Μετά το σκοτάδι (έρχεται) το φως. (ρητό του καντονίου της Γενεύης στην Ελβετία)
- Post Tenebras Lux
- Να είσαι παρά να φαίνεσαι.
- Esse quam videri
- Κικέρων, De Amicitia, κεφάλαιο 98
- (πολιτειακό ρητό της Βόρειας Καρολίνας)
- Ο ήλιος λάμπει για όλους. (Γάιος Πετρώνιος Αρμπιτέρ, Satyricon 100)
- Sol lucet omnibus.
- O θάνατος έχει το τελευταίο λόγο.
- Mors ultima ratio.
- Ο κύβος ερρίφθη. (Ιούλιος Καίσαρας)
- Alea jacta est.
- Ο Κύριος είναι το φως μου. (ρητό του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης)
- Dominus Illuminatio Mea.
- Ο λύκος με τα δόντια κι ο ταύρος με τα κέρατα. (δηλαδή: Καθένας με τα όπλα του.)
- Dente lupus, cornu taurus petit.
- Ο μεταγενέστερος νόμος καταργεί τον προγενέστερο.
- Lex posterior derogat priori.
- Ο συνήγορος του διαβόλου.
- Advocatus diaboli.
- Ο χρόνος φεύγει
- Tempus fugit(a Latin phrase, usually translated into English as "time flees". The expression comes from line 284 of book 3 of Virgil's Georgics, where it appears as fugit inreparabile tempus: "it escapes, irretrievable time".)
- Οι λέξεις πετούν, τα γραπτά μένουν.
- Verba volant, scripta manent.
- Όλοι οι δρόμοι οδηγούν στη Ρώμη.
- Omnes viæ Romam ducunt.
- Όλος ο κόσμος είναι μια σκηνή(William Shakespeare-Motto of William Shakespeare's Globe Theatre (f. 1599) and its acting company, The King's Men; taken from the first play to be performed on the new stage.)
- Totus mundus agit histrionem
- Όποιος ο πατέρας, τέτοιος και ο γιος.
- Qualis pater, talis filius.
- Όποιος σιωπά μοιάζει να συμφωνεί.
- Qui tacet, consentire videtur.
- Όπου υπάρχει καπνός, υπάρχει φωτιά.
- Ubi fumus, ibi ignis.
- Όσο ζω ελπίζω.
- Dum spiro, spero.
- Περί ορέξεως ουδείς λόγος.
- De gustibus et coloribus non disputandum.
- Που πας;
- Quo vadis?
- Πρώτος μεταξύ ίσων.
- Primus inter pares
- Σε θέματα γεύσης δεν υπάρχει φιλονικία.
- De gustibus non est disputandum.
- Σκέπτομαι, άρα υπάρχω. Καρτέσιος
- Cogito, ergo sum.
- Σκληρός νόμος, αλλά νόμος.
- Dura lex, sed lex.
- Στο κρασί η αλήθεια.
- In vino veritas.
- Στο μέσο της πλοκής.
- In medias res.
- Συν Θεώ. (ρητό του Αναγνωστάρα Γ. Μαυρουδή)
- Qum Deum.
- Ο κύβος ερίφθη. (ειπώθηκε από τον Ιούλιο Καίσαρα όταν διέβη τον Ρουβίκωνα)
- Alea iacta est.
- Τα αντίθετα θεραπεύονται από τα αντίθετά τους.
- Contraria contrariis curantur.
- Τα λόγια πετούν, τα γραπτά μένουν.
- Verba volant, scripta manent.
- Τίποτα δεν έρχεται από τίποτα. (Λουκρήτιος)
- Ex nihilo nihil fit.
- Το πλανάσθαι ανθρώπινον.
- Errare humanum est.
- Τυχεροί οι Ισπανοί για τους οποίους το ζειν (vivere) είναι να πίνουν (bibere). (Αναφορά στην Λατινική προφορά των Ισπανών, κατά την οποία το "v" προφερόταν ως "b")
- Beati hispani, quibus vivere bibere est.
- Χαίρε Καίσαρ! Οι μελλοθάνατοι σε χαιρετούν. (Λεγόταν από τους μονομάχους πριν τη μάχη)
- Ave Caesar! Morituri te salutant!
Παραπομπες
επεξεργασία- O'Shea, Stephen (2000). The Perfect Heresy: The Revolutionary Life and Death of the Medieval Cathars. ISBN 0-8027-1350-5.