Λατινικές παροιμίες

Κατάλογος Λατινικών και Ρωμαϊκών παροιμιών και ρητών:

Α     Β     Γ     Δ     Ε     Ζ     Η     Θ     Ι     Κ     Λ     Μ     Ν     Ξ     Ο     Π     Ρ     Σ     Τ     Υ     Φ     Χ     Ψ     Ω

Α

• Αγάπη, συμπεριφορά, λέξεις, πράξεις.
  • Amore, more, ore, re.
• Αδραξε τη μέρα.
  • Carpe diem.
• Αν επιθυμείς ειρήνη, προετοίμαζε πόλεμο. (Ιούλιος Καίσαρας)
  • Si vis pacem, para bellum.
• Αν θες να αγαπηθείς, αγάπα. (Σενέκας)
  • Si vis amaria, ama.
• Απεδείχθη ή αλλιώς Όπερ, έδει, δείξαι.(χρησιμοποιείται συνήθως όταν έχουμε αποδείξει την λύση ενός μαθηματικού προβλήματος)
  • quod erat demonstratum
• Από τη θάλασσα στη θάλασσα (εθνικό ρητό του Καναδά)
  • A mari usque ad mare.
• Από το στόμα του μωρού η αλήθεια.
  • Ex parvulorum veritas.
• Άρτον και θεάματα.
  • Panem et circenses.

Γ

• Για το κρέας του λύκου χρειάζονται δόντια σκύλου.
  • A carne di lupo zanne di cane. (Η παροιμία δεν είναι λατινική, είναι ιταλική).

Δ

• Δεν είναι ηθικό καθετί που επιτρέπεται.
  • Non omne quid licet honestum est.
• Διαίρει και βασίλευε.
  • Divide et impera.
• Δίκιο είναι η τέχνη του καλού και του ίσου.
  • Jus est ars boni et aequi.
• Δικό μου λάθος.
  • Mea culpa.
• Δίνει δύο φορές ο όποιος δίνει γρήγορα. / Δις δίδει ος δίδει ταχέως.
  • Bis dat, qui cito dat.

Ε

• Εις μάρτυς, ουδείς μάρτυς.
  • Testis unus, testis nullus.
• Εις τον αιώνα τον άπαντα.
  • Ad vitam aeternam.
• Είναι ελληνικά και δεν διαβάζονται. (δηλαδή: Κάτι ακατάληπτο που υπερπηδάται)
  • Graeca sunt, non leguntur
• Είναι τρελοί αυτοί οι Ρωμαίοι. (Ρενέ Γκοσινύ, απο το κόμικ Αστερίξ και Οβελίξ)
  • Deliriant isti Romani.
• Ειρήνη στη Γη.
  • Pacem in Terris
• Εν οίδα ότι ουδέν οίδα.
  • Scio me nihil scire
• Επιτρέπεται να πέσεις,επιβάλεται να σηκωθείς
  • dimittantur cadere debet surgere
• Έργα, όχι λόγια.
  • Res, non verba.

Ζ

• Επειδή δεν με καταλαβαίνουν, είμαι βάρβαρος.
  • Barbarus hic ego sum, qui non intellegor ulli.

Η

• Η αγάπη κατακτά τα πάντα.
  • Amor vincit omnia.
• Η αναγκαιότητα είναι η μητέρα της εφεύρεσης. (Απουλήιος)
  • Mater artium necessitas.
• Η αυγή είναι φίλη των μουσών.
  • Aurora musis amica est.
• Η ειρήνη είναι το καλύτερο φάρμακο.
  • Optimum medicamentum quies est.
• Η επανάληψη είναι μητέρα της μαθήσεως.
  • Repetitio est mater studiorum.
• Ή Καίσαρ ή τίποτα.
  • Aut Caesar, aut nihil.
• Η καλή υγεία είναι πολυτιμότερη από τον μεγαλύτερο πλούτο.
  • Bona valetudo melior est quam maximae divitiae.
• Η κατάχρηση δεν αίρει τη χρήση.
  • Abusus non tollit usum.
• Η κατειλημμένη Ελλάδα κατέλαβε τον άγριο νικητή της, και έφερε τις τέχνες στο άξεστο Λάτιο. (Οράτιος, Epistulae)
  • Graecia capta ferum victorem cepit, et artes intulit agresti Latio.
• Ή μάθε ή φύγε.
  • Aut disce aut discede.
• Η παράσταση έλαβε τέλος.
  • Acta est fabula.
• Η συνήθεια είναι δεύτερη φύση.
  • Consuetudo altera natura est.
• Η τέχνη μακρά, ο βίος βραχύς.
  • Ars longa, vita brevis.
• Η τύχη βοηθά τους τολμηρούς.
  • Audaces fortuna juvat.

Θ

• Θα πρέπει να ακουστεί και η άλλη πλευρά.
  • Audiatur et altera pars.

Ι

• Ιδού η Ρόδος, ιδού και το πήδημα (Αίσωπος)
  • Hic Rhodus, hic salta.

Κ

• Καθένας έχει τη θρησκεία της χώρας του.
  • Cujus regio, ejus religio.
• Και η γνώση απο μόνη της είναι δύναμη.
  • Et ipsa scientia potestas est. (Φράνσις Μπέικον, Meditationes sacræ)
• Καλή διάγνωση, καλή θεραπεία.
  • Bona diagnosis, bona curatio.
• Κάθε άνθρωπος μπορεί να κάνει λάθος. (Κικέρων)
  • Cuiusvis hominis est errare
• Κανένα έγκλημα, καμιά ποινή χωρίς νόμο.
  • Nullum crimen, nulla poena sine lege.
• Κανένας νόμος δε συμφέρει τους πάντες.
  • Nulla lex commoda omnibus est.
• Καταδικάζουν ό,τι δεν καταλαβαίνουν.
  • Damnant quod non intellegunt.
• Κάτι που διαγιγνώσκεται καλά μπορεί να θεραπευτεί καλά.
  • Bene diagnoscitur, bene curatur.
• Κοίτα τη δουλειά σου.
  • Age quod agis.

Λ

• Λάθος εκ παραδρομής.
  • Lapsus linguae.
• Λάθος της γραφίδας.
  • Lapsus calami.
• Λεχθέν εκτελεσθέν.
  • Dictum factum.

Μ

• Μακάριοι οι κατέχοντες.
  • Beati possidentes.
• Μακάριοι οι πτωχοί τω πνεύματι.
  • Beati pauperes spiritu.
• Ματαιότης ματαιοτήτων, τα πάντα ματαιότης. (Θρησκευτικόν: Παλαία Διαθήκη Εκκλησιαστής κεφ1.2)
  • Vanitas vanitatum et omnia vanitas.
• Μακρύτερα, Ψηλότερα, Δυνατότερα. (ρητό των Ολυμπιακών Αγώνων)
  • Citius Altius Fortius.
• Με κάθε επιφύλαξη.
  • Ad referendum.
• Μετά το σκοτάδι (έρχεται) το φως. (ρητό του καντονίου της Γενεύης στην Ελβετία)
  • Post Tenebras Lux

Ν

• Να είσαι παρά να φαίνεσαι.
  • Esse quam videri
  • Κικέρων, De Amicitia, κεφάλαιο 98
  • (πολιτειακό ρητό της Βόρειας Καρολίνας)

Ο

• Ο ήλιος λάμπει για όλους. (Γάιος Πετρώνιος Αρμπιτέρ, Satyricon 100)
  • Sol lucet omnibus.
• O θάνατος έχει το τελευταίο λόγο.
  • Mors ultima ratio.
• Ο κύβος ερρίφθη. (Ιούλιος Καίσαρας)
  • Alea jacta est.
• Ο Κύριος είναι το φως μου. (ρητό του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης)
  • Dominus Illuminatio Mea.
• Ο λύκος με τα δόντια κι ο ταύρος με τα κέρατα. (δηλαδή: Καθένας με τα όπλα του.)
  • Dente lupus, cornu taurus petit.
• Ο μεταγενέστερος νόμος καταργεί τον προγενέστερο.
  • Lex posterior derogat priori.
• Ο συνήγορος του διαβόλου.
  • Advocatus diaboli.
• Ο χρόνος φεύγει
  • Tempus fugit(a Latin phrase, usually translated into English as "time flees". The expression comes from line 284 of book 3 of Virgil's Georgics, where it appears as fugit inreparabile tempus: "it escapes, irretrievable time".)
• Οι λέξεις πετούν, τα γραπτά μένουν.
  • Verba volant, scripta manent.
• Όλοι οι δρόμοι οδηγούν στη Ρώμη.
  • Omnes viæ Romam ducunt.
• Όλος ο κόσμος είναι μια σκηνή(William Shakespeare-Motto of William Shakespeare's Globe Theatre (f. 1599) and its acting company, The King's Men; taken from the first play to be performed on the new stage.)
  • Totus mundus agit histrionem
• Όποιος ο πατέρας, τέτοιος και ο γιος.
  • Qualis pater, talis filius.
• Όποιος σιωπά μοιάζει να συμφωνεί.
  • Qui tacet, consentire videtur.
• Όπου υπάρχει καπνός, υπάρχει φωτιά.
  • Ubi fumus, ibi ignis.
• Όσο ζω ελπίζω.
  • Dum spiro, spero.

Π

• Περί ορέξεως ουδείς λόγος.
  • De gustibus et coloribus non disputandum.
• Που πας;
  • Quo vadis?
• Πρώτος μεταξύ ίσων.
  • Primus inter pares

Σ

• Σε θέματα γεύσης δεν υπάρχει φιλονικία.
  • De gustibus non est disputandum.
• Σκέπτομαι, άρα υπάρχω. Καρτέσιος
  • Cogito, ergo sum.
• Σκληρός νόμος, αλλά νόμος.
  • Dura lex, sed lex.
• Στο κρασί η αλήθεια.
  • In vino veritas.
• Στο μέσο της πλοκής.
  • In medias res.
• Συν Θεώ. (ρητό του Αναγνωστάρα Γ. Μαυρουδή)
  • Qum Deum.

Τ

• Ο κύβος ερίφθη. (ειπώθηκε από τον Ιούλιο Καίσαρα όταν διέβη τον Ρουβίκωνα)
  • Alea iacta est.
• Τα αντίθετα θεραπεύονται από τα αντίθετά τους.
  • Contraria contrariis curantur.
• Τα λόγια πετούν, τα γραπτά μένουν.
  • Verba volant, scripta manent.
• Τίποτα δεν έρχεται από τίποτα. (Λουκρήτιος)
  • Ex nihilo nihil fit.
• Το πλανάσθαι ανθρώπινον.
  • Errare humanum est.
• Τυχεροί οι Ισπανοί για τους οποίους το ζειν (vivere) είναι να πίνουν (bibere). (Αναφορά στην Λατινική προφορά των Ισπανών, κατά την οποία το "v" προφερόταν ως "b")
  • Beati hispani, quibus vivere bibere est.

Χ

• Χαίρε Καίσαρ! Οι μελλοθάνατοι σε χαιρετούν. (Λεγόταν από τους μονομάχους πριν τη μάχη)
  • Ave Caesar! Morituri te salutant!

Παραπομπες

• O'Shea, Stephen (2000). The Perfect Heresy: The Revolutionary Life and Death of the Medieval Cathars. ISBN 0-8027-1350-5.

---

---

Σύνδεσμοι Βικιφθεγμάτων: Κατηγορίες - Θέματα - Παροιμίες - Άνθρωποι