Ρόζα Λούξεμπουργκ

Η Ρόζα Λούξεμπουργκ (5 Μαρτίου 1870 ή 1871 – 15 Ιανουαρίου 1919, στα Πολωνικά Róża Luksemburg) ήταν μια γεννημένη στην Πολωνία Γερμανίδα Μαρξίστρια πολιτική θεωρητικός, σοσιαλιστική φιλόσοφος και επαναστάτρια.

Luxemburg (1905)

Από πηγές

Για τον ρόλο του κόμματος

«Η ιστορία είναι ο μόνος πραγματικός δάσκαλος, η επανάσταση το καλύτερο σχολείο για το προλεταριάτο. Θα εγγυηθούν πως η “μικρή χορδή” των πιο συκοφαντημένων και καταδιωγμένων θα γίνει, βήμα βήμα, αυτό για το οποίο τους προορίζει η παγκόσμια άποψή τους: η μαχόμενη και νικητήρια μάζα των επαναστατών, του σοσιαλιστικού προλεταριάτου.»(Το Εθνικό Συνέδριο της Σπαρτακιστικής Ομοσπονδίας, Συλλογικά Έργα)

Διαλεκτική του Αυθορμητισμού και της Οργάνωσης

• "Η σοσιαλδημοκρατία είναι απλά η ενσάρκωση της σύγχρονης ταξικής πάλης του προλεταριάτου, μια πάλη που καθοδηγείται από μια συνείδηση των δικών της ιστορικών συνεπειών. Οι μάζες στην πραγματικότητα είναι ο ηγέτης του εαυτού τους, αναπτύσσοντας διαλεκτικά την δική τους αναπτυξιακή πορεία. Όσο περισσότερο η σοσιαλδημοκρατία αναπτύσσεται, αυξάνει και γίνεται δυνατότερη, τόσο περισσότερο οι διαφωτισμένες μάζες των εργατών θα πάρουν στα χέρια τους τα πεπρωμένα τους, την ηγεσία του κινήματος και τον καθορισμό της κατεύθυνσής του. Και καθώς όλο το σοσιαλημακρατικό κίνημα είναι μόνο ο συνειδητός προωθημένος φύλακας του κινήματος της προλεταριακής τάξης, που σύμφωνα με τα λόγια του Κομμουνιστικού Μανιφέστου εκπροσωπεί σε κάθε στιγμή της πάλης τα μόνιμα συμφέροντα της απελευθέρωσης και τα μερικά της ομάδας συμφέροντα της εργατικής δύναμης απέναντι στα συμφέροντα του κινήματος ως σύνολο, έτσι και εντός της σοσιαλδημοκρατίας οι ηγέτες της έχουν την μεγαλύτερη δύναμη, την μεγαλύτερη επιρροή όσο πιο εκάθαρα και συνειδητά καθιστούν τους εαυτούς τους εν μέρει εκπροσώπους της βούλησης και του αγώνα των διαφωτισμένων μαζών, και εν μέρει αντιπροσώπους των αντικειμενικών νόμων του ταξικού κινήματος." (Ο Πολιτικος Ηγέτης των Γερμανικών Εργατικών Τάξεων, Συλλογικά Έργα 2)
• "Η σύγχρονη προλεταριακή τάξη δεν διεξάγει την πάλη της σύμφωνα με ένα σχέδιο που βασίζεται σε κάποιο βιβλίο ή θεωρία· η σύγχρονή πάλη των εργατών είναι μέρος της ιστορίας, μέρος της κοινωνικής προόδου, και εν μέσω της ιστορίας, εν μέσω της προόδου, εν μέσω της μάχης, μαθαίνουμε πως πρέπει να μαχόμαστε... Αυτό ακριβώς είναι το αξιέπαινο της υπόθεσης, γι’αυτό ακριβώς το κολοσιαίο κομμάτι πολιτισμού, εντός του σύγχρονου κινήματος των εργατών, είναι καθοριστικό της εποχής: το ότι οι μεγάλες μάζες των εργατών σφηρυλατούν με την ίδια τη συνείδησή τους, με την ίδια την πίστη τους, και ακόμα με την δικιά του κατανόηση τα όπλα της απελευθέρωσής τους." (Οι Πολιτικές των Μαζικών Απεργιών και των Σωματείων, Συλλογικά Έργα 2)
• "Οι εργαζόμενες τάξεις σε κάθε χώρα μαθαίνουν να παλεύουν κατά τη διάρκεια των πάλεών τους.... Η σοσιαλιστική δημοκρατία ... είναι μόνο ο προωθημένος φύλακας του προλεταριάτου, ένα μικρό κομμάτι των συνολικών εργατικών μαζών· αίμα από το αίμα τους, και σάρκα από τη σάρκα τους. Η σοσιαλδημοκρατία αναζητά και βρίσκει τρόπους, και ειδικά σλόγκαν, της πάλης των εργατών μόνο στην πορεία της ανάπτυξης αυτής της μάχης, και κερδίζει κατευθύνσεις για την πορεία προς τα μπρος μόνο μέσω αυτής της πάλης." (Σε μια Επαναστατική Ώρα: Μετά τι; , Συλλογικά Έργα 1.2)

Τελευταίες λέξεις: πίστη στην επανάσταση

Οι τελευταίες γνωστές λέξεις της Ρόζας Λούξεμπουργκ, γραμμένες το απόγευμα της δολοφονίας της, ήταν για την πίστη της στις μάζες, και στο αναπόφευκτο της επανάστασης:

• «Η ηγεσία απέτυχε. Ακόμα κι έτσι, η ηγεσία πρέπει να ξαναδημιουργηθεί από τις μάζες και μέσα από τις μάζες. Οι μάζες είναι το αποφασιστικό στοιχείο, είναι ο βράχος πάνω στον οποίο θα κτιστεί η τελική νίκη της επανάστασης. Οι μάζες ήταν στα ύψη() ανέπτυξαν την “ήττα” αυτή σε μία από τις ιστορικές ήττες που είναι η τιμή και η δύναμη του διεθνούς σοσιαλισμού. Και γι’αυτό η μελλοντική νίκη θα ανθίσει από αυτή την “ήττα”
• “Τάξη βασιλεύει στο Βερολίνο!” Ηλίθιοι μπράβοι! Η “τάξη” σας είναι χτισμένη στην άμμο. Αύριο κιόλας η επανάσταση θα “ανυψωθεί με μια βροντή” και με σαλπίσματα θα ανακοινώσει στον τρόμο σας: Ήμουν, Είμαι, Θα είμαι!» (Τάξη βασιλεύει στο Βερολίνο, Συλλογικά Έργα)

Αποδιδόμενες φράσεις

Πιθανόν η πιο διάσημη φράση της ήταν η «Η ελευθερία είναι μόνο για τους σχισματικούς/αυτούς που σκέφτονται διαφορετικά» (Freiheit ist immer Freiheit der Andersdenkenden). Αυτό αποτελεί μέρος μια μεγαλύτερης φράσης: *«Ελευθερία μόνο για τα μέλη της κυβέρνησης, μόνο για τα μέλη του Κόμματος – όσο πολυάριθμα και να είναι – δεν είναι καθόλου ελευθερία. Η ελευθερία είναι πάντα η ελευθερία αυτού που σκέφτεται διαφορετικά. Η ουσία της πολιτικής ελευθερίας δεν εξαρτάται από τους φανατικούς της “δικαιοσύνης”, αλλά μάλλον στις αναζωογονητικές, ευεργετικές και καθαρτικές πράξεις αυτών που σκέπτονται διαφορετικά. Αν η “ελευθερία” γίνει “προνόμιο”, η λειτουργία της πολιτικής ελευθερίας σπάει.»

• «Ο Μαρξισμός είναι μια επαναστατική κοσμοθεωρία, που πρέπει πάντα να μάχεται για νέες αποκαλύψεις. Ο Μαρξισμός δεν πρέπει να αποστρέφεται τίποτα περισσότερο από το να μείνει παγωμένος στην παροντική του μορφή. Είναι στα καλύτερά του όταν χτυπά το κεφάλι του από αυτοκριτική, και μέσα στους ιστορικούς κεραυνούς και αστραπές, διατηρεί το σθένος του.»

Άλλοι για την Ρόζα Λούξεμπουργκ

Ένα ποιητικό μνημόσυνο για την Ρόζα Λούξεμπουργκ (Epitaph (1919)) γράφτηκε από τον Μπέρτολτ Μπρεχτ, και μελοποιήθηκε από του Καρτ Βέιλ (The Berlin Requiem):

Η Κόκκινη Ρόζα τώρα εξαφανίστηκε επίσης (....)
Είπε στους φτωχούς για τι πρόκειται η ζωή
Και έτσι οι πλούσιοι την σκότωσαν
Ας αναπαύεται εν ειρήνη.